چه اتفاقی برای مدیریت پروژه در سال 2021 خواهد افتاد؟
بدون شک به دلیل تحول در صنایع و در کل جامعه حرفهای، فعالیتهای مدیریت پروژه با گذشت هر سال تغییر میکند. ما به دنبال پاسخی برای این سوال خواهیم بود که بسیاری از کارشناسان این حوزه را به وجد میآورد:
1-گسترش دور کاری و اعتماد بیشتر به تیمهای مجازی
2- افزایش شیوههای مدیریت پروژهAgile
3- مدیران پروژه باسوادتر از نظر فنی
4- ارتباطی نزدیکتر بین پروژهها و استراتژی
5- تخصص در مدیریت تغییر
6- ظهور رویکردهای مدیریت پروژه ترکیبی
7- تأکید بر مهارتهای نرم
8- تأثیر هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و هوش تجاری
ادامه مطلب را بخوانید تا برخی از برجستهترین روندهای مدیریت پروژه را در سال آینده بررسی کنید و بهترین اقدامات را که هم مدیران پروژه و هم مدیران غیر پروژه میتوانند برای سازگاری با این تغییرات انجام دهند، یاد بگیرید.
تنها وضعیتCOVID-19در جهان دلیل این روند نیست. در چند سال گذشته،با پیشرفت تکنولوژی و شکلگیری کانالهای ارتباطی، توسعه نرمافزارهای مدیریت آنلاین و…روز به روز دورکاری در سازمانها توسعه بیشتری یافته است. دورکاری که در ابتدا با هدف کاهش هزینهها شکل گرفت، این روزها باعث ایجاد سازمانهایی بدون مکان فیزیکی شده است. این سازمانهای کوچک روز به روز در حال افزایش و توسعه هستند و در تمامی صنایع حضور دارند.
البته بایستی این حقیقت را در نظر داشت که بسیاری از فعالیتهای تولیدی نیاز به مدیریت در محل دارند و برخی از عملکردهای تجاری هنگامی که همه اعضای یک تیم پروژه مستقر هستند، به راحتی انجام میشوند. با این وجود، این چالش به این معنی نیست که تیمهای دیجیتال یا دورکار ذاتاً ضد تولید هستند. کار از راه دور مزایای بسیاری از جمله افزایش انعطافپذیری را دارد که میتواند به یک سازمان در جذب و حفظ استعدادهای برتر از سراسر جهان کمک کند.
از آنجا که احتمالاً افزایش دورکاری حتی پس از بحران جهانی بهداشت (کرونا) ادامه خواهد داشت، مدیران پروژه باید راهحلهایی برای کاهش اصطکاک یا ناکارآمدیهای احتمالی، پیدا کنند. در عصری که حداقل 90٪ آمریکاییها آماده فریلنسر هستند، بیشتر این تیمهای دورکار، به احتمال زیاد از پیمانکاران مستقل نیز تشکیل میشوند. توجه داریم که فقط آمادهترین مشاغل و تیمهای پروژه میتوانند بیشترین بهره را از این انقلاب در محیط کار ببرند.
مدیریت تیمهای مجازی و دورکار بدون راهحلهایSaaSمبتنی بر ابر که امروز در بازار حضور دارند، عملاً غیرممکن است. در کنار این نرمافزارها، مدیران پروژه همچنین میتوانند از راهحلهای کنفرانس آنلاین شامل ویژگیهای پیشرفته کنفرانس ویدیویی مانند اشتراک برنامه و تختههای سفید الکترونیکی برای جلسات داخلی و خارجی و ارتباطات تیمی استفاده کنند.
در دنیای پر شتاب و پر از تغییرات کسب و کارها، سازمانهایی به طور مستمر بزرگتر و قدرتمندتر میشوند که راههای مواجه با تغییرات را بهتر میدانند. روشهای مدیریت چابک که بر مبنای مدلهای بهبود مستمر و پاسخگویی سریع به تغییرات، توسعه یافتهاند، امروزه فراگیرترین روشهای مدیریتی در شرکتهای پیشرو جهانی، همچون گوگل، تسلا موتورز، فیسبوک و…هستند. بر اساس تحقیقات متعدد انجام شده، در آینده تمامی سازمانها به سمت این روشها خواهند رفت.
توسعه محصول مدرن تا حد زیادی شامل فناوری و برنامههای مختلف نرمافزاری است. مدیریت پروژه فرآیندهای پیشرفته به صلاحیت فنی نیاز دارد و درک اینکه تیمها چه کاری انجام میدهند برای موفقیت در پروژه ضروری است. به عنوان مثال نقش مالک محصولScrumاکنون (توسط برخی افراد) معادل یک مدیر پروژه در نظر گرفته شده است و بسیاری از سازمانها و تیمها یک مالک محصول استخدام میکنند که از نظر فنی دارای سواد است تا توسعه بهینه محصول را هدایت کند. پس سازمانها در نسل بعدی مدیران پروژه به طور جدی به دنبال مهارتهای فنی مدیریت پروژه هستند.
به طور سنتی، مدیریت پروژه ابزاری سازمانی برای دستیابی به اهداف گسسته میباشد که ممکن است شامل راهاندازی یک محصول یا خدمات واحد یا پیگیری یک نتیجه خاص باشد. از این نظر، یک پروژه یک تلاش موقت با شروع و پایان محدود است و نقش مدیر پروژه، کنترل لحظهای پروژه تا موفقیت آن است. در سالهای اخیر، نقش مدیریت پروژه در بسیاری از سازمانها گسترش یافته و فراتر از ابزاری برای انجام اهداف گسسته است.
درک رابطه بین پروژه، برنامه و مدیریت نمونه کارها برای مدیران پروژه که مایلند مهارتهای خود را برای استفاده بهتر در راستای اهداف استراتژیک سازمان بکار گیرند، ضروری است. انجام این کار به شما این امکان را میدهد که ببینید ارتباط تک تک پروژهها با یکدیگر چگونه است و اهداف کلان استراتژیک را در اختیار شما قرار میدهد که میتواند در تصمیمگیری هوشمندانهتر برای سازمان، به شما کمک کند.
برای پیشبینی آینده، حتماً لازم نیست که پیشگو باشید. کافی است به فضای کسب و کاری خارج از مدیریت پروژه هم علاقهمند باشید و اخبار و اطلاعات آنرا دنبال نمایید. یکی از اشتباهات بزرگ بسیاری از مدیران پروژه این است که صرفاً با جوامع مدیران پروژه در ارتباط هستند. اما در دنیای مدرن تمامی تخصصها به شدت به هم پیوسته شدهاند. اگر مدیران پروژه هنوز هم میخواهند نقش رهبری خود را حفظ کنند، باید دانش خود را فراتر از مدیریت پروژه ببرند.
اگر مهارتهای استثنائی رهبری دارید و در عین حال میدانید که مدیریت پروژه چطور میتواند به راهبردهای کسبوکار کمک کند و ارزشهای رقابتی آن در بازار برای شرکت چیست، احتمالاً میان درصد کوچکی از مدیران پروژه هستید که تقاضای زیاد برای مهارتهایشان وجود خواهد داشت. سازمانها این مهارت را یکی از 3 مهارت برتر "مدیریت پروژهی نسل بعد"معرفی میکنند.
طبق جدیدترین نظرسنجی مدیریت پروژه توسط انجمن بینالمللی مدیریت پروژه (IPMA)، 63 درصد سازمانها پروژههایی را انجام میدهند که شامل نوعی مدیریت تغییر است. همین گزارش نشان میدهد که تنها 30 درصد از این سازمانها معتقدند که توانایی مدیریت تغییر آنها بسیار موثر بوده است.
خوشبختانه میتوانید برای مدیریت بهتر پروژههای خود حتی در زمان تغییرات اساسی سازمانی نیز برنامهریزی کنید. به عنوان مثال، میتوانید یک برنامه مدیریت تغییر به عنوان بخشی از برنامه اصلی خود تهیه کنید که مراحل و پروتکلهایی را که تیم شما دنبال خواهد کرد را مشخص کند. همچنین بهتر آن است که با اتخاذ یک روش ترکیبی مدیریت پروژه (همانطور که در عنوان بعدی بحث شده است)، انعطافپذیرتر شوید.
در گذشتهای نه چندان دور، مدیران پروژه - و حتی کل سازمانها - معمولاً همه پروژهها را طبق یک روش مدیریت پروژه واحد دنبال میکردند. این در حالی است که در سالهای اخیر، مدیران پروژه به طور فزایندهای در رویکردهای خود سازگار میشوند. برخی از این مدیران روشهای مختلفی را در رویکردهای ترکیبی ادغام کردهاند که منحصر به نیازهای پروژه یا صنعت خاص آنهاست. پذیرش بیشتر متدولوژیهای جایگزین مدیریت پروژه مانندKanban،Agile،ScrumوLeanبه انعطافپذیری مدیران آینده ما کمک خواهند کرد.
امروزه شرکتها به طور روزافزونی از روشهای ترکیبی استقبال میکنند. اخیراً طبق یک نظرسنجی، بیش از نیمی از شرکتکنندگان در نظرسنجی از ترکیبی از روشهای مختلف استفاده میکنند و کسانی که از روشهای ترکیبی استفاده میکنند نیز بیشترین رضایت را از شیوههای مدیریت پروژه خود دارند. همانطور که میدانیم تخصص در یک چارچوب واحد مزایایی دارد. اما کسانی که امیدوارند سیر تکاملی در صنعت مدیریت پروژه داشته باشند، باید با همه روشهای عمدهای که ممکن است با آنها روبرو شوند، آشنایی پیدا کنند.
مدیران موثر پروژه باید بتوانند نیازهای تیم خود را پیشبینی کنند، امیدها و انگیزههای آنها را درک کنند و سد راهها را قبل از تأثیرگذاری بر پیشرفت پروژه، شناسایی و حذف کنند. تواناییهای ارتباطاتی سطح بالا در مدیریت ذینفعان، تعامل صحیح با مشتریان، توانایی ساختن تیم و حل اختلاف، قابلیت سازگاری و محکم بودن در بحرانها، مهارتهای تسهیلگری، مهارت رهبری، مهارت ارائه و…از جمله برترین مهارتهای اجتماعی است که کارفرمایان در استخدامهای جدید مدیران پروژه جستجو میکنند.
برای آمادگی این تغییرات در سال 2021، متخصصان مدیریت پروژه نیازی به متخصص شدن در هوش مصنوعی یا تجزیه و تحلیل دادهها ندارند. اما آنها باید اهداف سازمان خود را برای هوش مصنوعی درک کنند تا پیشبینیای از تغییراتی که در نقش و کار روزانه آنها بوجود میآید داشته باشند.
هوش مصنوعی میتواند به طور خودکار فعالیتهای روزانه مدیریت پروژه را انجام دهد و راهکارهایی برای بهبود عملکرد ارائه نماید. دستیارهای هوشمند پروژه (مانندstratejos) در حال حاضر راهبری پروژه را از طریق اجرای وظیفه، هماهنگی تیم و اندازهگیری فعالیتها انجام میدهند. با وجود اینکه این دستیاران هوشمند، هنوز نیاز به ورودی داده از طرف کاربر دارد ولی این تازه آغاز راه است و با توسعه نرمافزار، فهم یادگیری دستیار پروژه به او اجازه خواهد داد که نه تنها دادهها را آماده کنند بلکه توصیههای مدیریتی را نیز میتوانند انجام دهد. به طور حتم آینده هوش مصنوعی برای صنعتی که به مقدار زیادی به دقت، مدیریت فرآیندها، فعالیتها و تجزیه و تحلیل تکیه دارد فوقالعاده خواهد بود. هوش مصنوعی قابلیت کاهش ریسکها، بهبود عملکرد و افزایش کارایی را دارد.