انواع سبک رهبری رایج: نحوه یافتن سبک خود

انواع سبک رهبری بازتابی از الگوی رفتاری رهبر است که آن‌ها را قادر می‌‌سازد تا با هدایت و برانگیختن کارکنان خود به سمت یک چشم‌انداز مشترک، مدیریت کنند. سبک‌های رهبری همچنین رویکرد رهبر را برای استراتژی و اجرای روش‌ها در حالی که برآورده کردن انتظارات تجاری و تمرکز بر رشد تیم است، تعیین می‌کند.

اکثر متخصصان سبک رهبری خود را بر اساس عواملی مانند تجربه و شخصیت و همچنین نیازهای خاص یک شرکت و فرهنگ سازمانی آن توسعه می‌دهند. هر رهبر متفاوت است، اما هشت سبک رهبری وجود دارد که معمولا در محل کار استفاده می‌شود.

یک رهبر اغلب دارای چندین سبک رهبری برای مقابله با موقعیت‌های مختلف تجاری است. در این مقاله به هشت مورد از رایج‌ترین انواع سبک‌ رهبری می‌پردازیم و مثال‌‌ها و ویژگی‌‌های مشترک هر کدام را ارائه داده ایم.

مطالعه بیشتر: آشنایی با نرم افزار مدیریت عملکرد سازمانی تسما

سبک رهبری چیست؟

قبل از اینکه به انواع سبک رهبری بپردازیم بهتر است ابتدا برای درک بهتر آن بدانیم سبک رهبری چیست؟ سبک رهبری به روش ها، ویژگی‌ها و رفتارهای یک رهبر در هنگام هدایت، ایجاد انگیزه و مدیریت تیم‌های خود اشاره دارد. سبک یک رهبر توسط عوامل مختلفی از جمله شخصیت، ارزش‌ ها، مهارت ‌ها و تجربیات شکل می‌‌گیرد و می‌ تواند تأثیر بسزایی بر اثربخشی رهبری آن‌ها داشته باشد.

سبک رهبری آن‌ها همچنین بر نحوه ایجاد استراتژی، اجرای برنامه‌ها و انطباق با تغییرات توسط رهبران در حین مدیریت انتظارات ذینفعان و رفاه تیم خود تأثیر می‌گذارد.

بسیاری از اوقات، رهبران انواع سبک رهبری مختلفی را نشان داده و بسته به شرایط، آن‌ها را تغییر می‌دهند. با این حال، رهبران اغلب یک سبک غالب دارند که ترجیح می‌دهند بیشتر بیان شود.

مطالعه بیشتر: 12 ویژگی رهبران استراتژیک

چرا دانستن سبک رهبری خود مهم است؟

به عنوان یک رهبر، درک سبک رهبری شما بسیار مهم است. هنگامی که سبک رهبری خود را درک کردید، می‌توانید تعیین کنید که چگونه بر افراد تأثیر می‌گذارید. همچنین به شما کمک می‌کند تا نقاط قوت رهبری خود را بیابید و تعریف کنید که کدام مهارت‌های رهبری را توسعه دهید.

برخی از رهبران از قبل می‌توانند سبک رهبری فعلی خود را دسته بندی کنند و تشخیص دهند که آیا این امر باعث می‌شود که آن‌ها موثر باشند یا خیر. یا اینکه کارمندانشان چگونه آن‌ها را می‌بینند. اما همیشه اینطور تعریف نمی‌شود. معمولاً رهبران می‌توانند سبک خود را دسته بندی کنند. با این حال، آن‌ها اغلب ویژگی‌های بسیاری از سبک‌های رهبری دیگر را نشان می‌دهند.

بازخورد دقیق یک راه آسان برای شناخت انواع سبک رهبری شما است. از کسانی که رهبری می‌کنید بخواهید بازخوردی باز و صادقانه به شما ارائه دهند. انجام این کار به شما این امکان را می‌دهد که ویژگی‌های سبک خود را با مسئولیت‌های روزانه خود به عنوان یک رهبر تطبیق دهید.

مطالعه بیشتر: مهم‌ترین شاخص‌های سازمان چابک چیست؟

انواع سبک رهبری

در اینجا مروری بر 5 سبک رایج رهبری، از اقتدارگرا تا رویایی، با نگاهی به مزایا و چالش‌های هر سبک آورده شده است:

1. سبک رهبری خودکامه

سبک رهبری خودکامه که از انواع سبک رهبری است از آن به عنوان "سبک رهبری اقتدارگرا" یاد می‌شود، رهبر در این نوع سبک، در درجه اول بر نتایج و کارایی تیم تمرکز دارد. رهبران مستبد اغلب به تنهایی یا با یک گروه کوچک و مورد اعتماد تصمیم می‌گیرند و از کارکنان انتظار دارند دقیقاً همان کاری را که از آن‌ها خواسته می‌شود انجام دهند.

رهبران خودکامه اغلب دارای اعتماد به نفس و باانگیزه هستند. آن‌ها به طور واضح و مداوم ارتباط برقرار می‌کنند، قابل اعتماد و از قوانین پیروی می‌کنند. آن‌ها برای محیط‌های بسیار ساختارمند ارزش قائل بوده و طرفداران محیط‌های کاری تحت نظارت هستند.

مزایا و چالش‌های سبک رهبری استبدادی عبارتند از:

• مزایا: رهبران مستبد می‌توانند بهره وری را از طریق تفویض اختیار ارتقاء داده و ارتباطات واضح و مستقیمی را ارائه دهند. استرس کارکنان را با تصمیم گیری سریع به تنهایی کاهش دهند.
• چالش‌ها: رهبران مستبد اغلب مستعد سطوح بالایی از استرس هستند، زیرا در قبال همه چیز احساس مسئولیت می‌کنند، به علاوه عدم انعطاف‌پذیری آن‌ها می‌‌تواند منجر به رنجش تیم شود.

مطالعه بیشتر: تفاوت رهبری با مدیریت چیست؟

2. سبک رهبری بوروکراتیک

بوروکراتیک که از انواع سبک رهبری می‌باشد رهبران آن‌ها شبیه به رهبران خودکامه هستند. زیرا این رهبران از اعضای تیم خود انتظار دارند که قوانین و رویه‌ها را دقیقاً همانطور که نوشته شده است رعایت کنند. سبک بوروکراتیک بر وظایف ثابت در یک سیستم سلسله مراتبی تمرکز دارد، جایی که هر کارمند فهرستی از مسئولیت‌‌ها را بر عهده داشته و نیازی به همکاری و خلاقیت نیست.

این سبک رهبری در صنایع بسیار تحت نظارت یا در بخش‌هایی مانند امور مالی، مراقبت‌های بهداشتی یا دولت مؤثرتر است. این سبک ممکن است با رویکرد رهبری شما در صورت داشتن ویژگی‌های زیر مطابقت داشته باشد:

• جزئیات گرا و متمرکز بر وظیفه
• ارزش قائل شدن قوانین و ساختار
• دارای اراده قوی و منضبط
• دارای اخلاق کاری عالی 

مزایا و چالش‌های سبک رهبری بوروکراتیک عبارتند از:

• مزایا: این سبک می‌تواند در سازمان‌هایی که نیاز به رعایت قوانین و مقررات سختگیرانه دارند کارآمد باشد. این رهبران، کار را از روابط جدا می‌کنند تا توانایی تیم در رسیدن به اهداف را مخدوش نکنند.
• چالش‌ها: بوروکراتیک خلاقیت را ارتقا نمی‌دهد، زیرا ممکن است برای برخی از کارمندان محدودیت ایجاد کند. این سبک رهبری نیز به کندی تغییر می‌کند و در محیطی که نیاز به پویایی دارد رشد نمی‌کند.

مطالعه بیشتر: استراتژی رهبری هزینه چیست؟

3. سبک رهبری مربیگری

یکی دیگر از انواع سبک رهبری، مربیگری است. ویژگی رهبر کوچینگ این است که می‌تواند به سرعت نقاط قوت، ضعف و انگیزه اعضای تیم خود را در راستای کمک به بهبود هر فرد تشخیص دهد. این نوع رهبر اغلب به اعضای تیم در تعیین اهداف هوشمندانه کمک می‌کند و سپس بازخورد منظمی را با پروژه‌های چالش برانگیز برای ارتقای رشد ارائه می‌دهد. آن‌ها انتظارات روشنی را تعیین و یک محیط مثبت و انگیزشی ایجاد می‌کنند.

یکی از سودمندترین سبک‌ها برای کارفرمایان و کارکنان سبک رهبری کوچ است که آن‌ها مدیریت می‌کنند. متأسفانه، این سبک اغلب یکی از کم استفاده‌ترین سبک‌ها است. به این دلیل که می‌تواند زمان‌برتر از سایر انواع سبک رهبری باشد. رهبران کوچینگ علاوه بر ارزش قائل شدن برای یادگیری به عنوان راهی برای رشد، حامی نیز می‌باشند. آن‌ها با انگیزه بوده و به جای دستور دادن راهنمایی می‌کنند و سؤالات هدایت شده می‌پرسند.

مزایا و چالش‌های سبک رهبری مربیگری عبارتند از:

• مزایا: رهبری کوچینگ ماهیت مثبتی دارد و توسعه مهارت‌‌های جدید را ارتقا می‌دهد، اعضای تیم را توانمند می‌سازد و شرکتی با اعتماد به نفس را تقویت می‌‌کند. آن‌ها اغلب به عنوان مربیان ارزشمند دیده می‌شوند.
• چالش‌ها: اگرچه این رویکرد مزایای بسیاری دارد، اما می‌تواند زمان بیشتری را نیز ببرد، زیرا نیاز به حضور یک به یک با کارمندان دارد، که می‌تواند در شرایطی که ددلاین‌ها در آن حاکم است، چالش برانگیز باشد.

مطالعه بیشتر: ایجاد راه‌های آن انگیزه دادن به کارمندان

4. سبک رهبری دموکراتیک

سبک دموکراتیک (معروف به «سبک مشارکتی») ترکیبی از انواع سبک رهبری خودکامه و آزادانه است. یک رهبر دموکراتیک از اعضای تیم خود می‌خواهد که نظر بدهند و قبل از تصمیم‌گیری، بازخورد تیم را در نظر می‌گیرد. سبک رهبری دموکراتیک اغلب با ارتقای سطوح بالاتر مشارکت کارکنان و رضایت شغلی شناخته می‌شود، زیرا اعضای تیم احساس می‌ کنند تلاش ‌هایشان مهم است.

رهبران دموکرات برای بحث‌های گروهی ارزش قائل هستند و هنگام تصمیم گیری تمام اطلاعات را در اختیار تیم قرار می‌دهند. آنها محیطی مشارکتی را در محل کار تشویق می‌کنند که همه ایده‌های خود را به اشتراک می‌گذارند و به طور مشخص منطقی و انعطاف پذیر هستند.

مزایا و چالش‌های سبک رهبری دموکراتیک عبارتند از:

• مزایا: کارمندان تحت سبک رهبری دموکراتیک می‌توانند احساس قدرت، ارزش و یکپارچگی کنند. همچنین نیاز به نظارت مدیریتی کمتری دارد، چرا که کارکنان معمولاً بخشی از فرآیندهای تصمیم گیری هستند و می‌دانند که چه کاری باید انجام دهند.
• چالش‌ها: این سبک رهبری پتانسیل ناکارآمد و پرهزینه بودن را به دنبال دارد، زیرا سازماندهی بحث ‌های گروهی، کسب ایده‌ها/بازخوردها، بحث در مورد نتایج احتمالی و انتقال تصمیم ‌ها زمان بر است. همچنین می‌تواند به اعضای تیم که دوست ندارند ایده‌ها را در تنظیمات گروهی به اشتراک بگذارند، فشار اجتماعی وارد می‌کند.

مطالعه بیشتر:راه‌های توانمندسازی کارکنان در محل کار

5. سبک رهبری لایسزفر

سبک لایسزفر برعکس نوع رهبری استبدادی است که بیشتر بر واگذاری بسیاری از وظایف به اعضای تیم تمرکز می‌کند و کم نظارت یا بدون نظارت است. از آنجایی که یک رهبر آزادانه وقت خود را صرف مدیریت کارکنان نمی‌کند، اغلب وقت بیشتری برای پروژه‌های دیگر دارد.

هنگامی که همه اعضای تیم بسیار با تجربه، آموزش دیده و نیاز به نظارت کمی داشته باشند، مدیران ممکن است از انواع سبک رهبری، سبک لایسزفر را انتخاب کنند. با این حال، اگر کارکنان در مورد انتظارات رهبر خود سردرگم می‌شوند، یا اگر برخی از اعضای تیم برای عملکرد خوب به انگیزه و مرزهای ثابت نیاز داشته باشند، می‌تواند باعث کاهش بهره وری شود.

مزایا و چالش‌های سبک رهبری لایسزفر عبارتند از:

• مزایا: سبک رهبری آزادانه مسئولیت پذیری، خلاقیت و محیط کاری آرام را تشویق می‌کند، که اغلب منجر به نرخ‌های بالاتر حفظ کارکنان می‌شود.
• چالش ها: این سبک معمولاً برای کارمندان جدید به خوبی کار نمی‌کند، زیرا آن‌ها در ابتدا به راهنمایی و حمایت عملی نیاز دارند. سایر کارمندان ممکن است احساس حمایت مناسب نداشته باشند.

مطالعه بیشتر: روش‌های توسعه کارکنان چیست؟

نحوه انتخاب سبک رهبری

به عنوان فردی که به مسیر رهبری علاقه مند است یا به دنبال ساختار بیشتری در رویکرد رهبری فعلی خود است، انتخاب انواع سبک رهبری که برای شما معتبر باشد می‌تواند مفید باشد. برخی از سوالاتی که ممکن است هنگام تلاش برای تعیین اینکه کدام سبک برای شما مناسب است از خود بپرسید عبارتند از:

• برای چه چیزی بیشتر ارزش قائل هستم - اهداف یا روابط؟
• آیا من به ساختار یا آزادی انتخاب اعتقاد دارم؟
• آیا ترجیح می‌دهم به تنهایی تصمیم بگیرم یا به صورت جمعی؟
• آیا روی اهداف کوتاه مدت یا بلند مدت تمرکز می‌کنم؟
• آیا انگیزه، ناشی از توانمندسازی است یا جهت دهی؟
• یک پویایی تیم سالم از نظر من چگونه است؟

آنچه را باید در نظر داشت

در حالی که یک سبک رهبری خاص ممکن است در یک شغل خاص تأثیرگذار باشد، به عنوان مثال، رهبران خودکامه تمایل دارند در تنظیمات نظامی خوب عمل کنند. بهترین رهبری استفاده از ترکیبی از سبک‌ها است. دانستن اینکه چه سبکی را باید در موقعیت‌های محل کار اجرا کنید، با گذشت زمان، تمرین و هوش هیجانی همراه است.

و در آخر...

با درک انواع سبک رهبری، و نتایجی که برای دستیابی به آن‌ها طراحی شده است، می‌توانید سبک رهبری مناسب را برای وضعیت فعلی خود انتخاب کنید.