اکنون بیش از هر زمان دیگری استرس شغلی سلامت کارکنان را تهدید می‌کند. این موضوع سلامت و سودآوری سازمان‌ها را نیز در معرض خطر قرار می‌دهد. مدیریت استرس در محیط کار و برنامه‌های تندرستی می‌تواند به کاهش درجه و تأثیر استرس کمک کند و منابع روانی تحلیل رفته کارمند را بازیابی کند.
استرس در محل کار رایج است و یافتن یک شغل کم استرس سخت است (اگر غیرممکن نباشد). استفاده از مکانیسم‌های مقابله‌ای کارآمد برای کاهش استرس در شغل فعلی، یک اقدام عملی‌تر است. شما می‌توانید با پایبندی به یک روال صبحگاهی مثبت، روشن شدن الزامات در محل کار، اتخاذ تکنیک‌های مدیریت زمان هوشمندتر و سایر استراتژی‌ها گام‌هایی برای مدیریت استرس کاری بردارید.
در این مقاله به بررسی مدیریت استرس در محیط کار پرداخته و مکانیسم‌‌ها و فعالیت هایی را معرفی کرده که می‌توانند به کارکنان برای مقابله با آن کمک کنند.
مطالعه بیشتر: چرا ارزیابی عملکرد سازمانی اهمیت دارد؟
مدیریت استرس در محیط کار چیست؟
مدیریت استرس در محیط کار چیست؟
رابطه بین محل کار و پاسخ‌های روانشناختی و فیزیولوژیکی ما به استرس، پیچیده است و تحت تأثیر «مجموعه وسیعی از خواسته‌های شغلی و کاری و همچنین عوامل استرس‌زای محیطی» است. با این حال، عامل استرس ما در محل کار معمولاً می‌تواند به یکی از چهار خواسته زیر در محل کار نسبت داده شود.
- خواسته‌های وظیفه: عدم امنیت شغلی، حجم کاری، شغل و غیره.
- الزامات نقش: تعارض نقش و ابهام
- خواسته‌های فیزیکی: محل کار، روشنایی و دما
- خواسته‌های بین فردی: تعداد کارکنان، سبک رهبری و تضادهای شخصیتی
فرضیه مدیریت استرس پیشگیرانه در سال 1979، ادعا می‌کند پاسخ فرد به عوامل استرس زا تعیین می‌کند که چقدر استرس را احساس خواهند کرد که تأثیر قابل توجهی بر مدیریت استرس در محیط کار (WSM) داشته است.
در طول سال ها، بسیاری از چارچوب های نظری و برنامه های سلامت سازمانی که تحت عنوان WSM قرار می‌گیرند برای درک استرس شغلی و رفاه کارکنان پیشنهاد شده‌اند. هدف مدیریت استرس در محیط کار، درک عوامل استرس‌زای خاص و برداشتن گام های مثبت برای کاهش اثرات آن‌ها است.
مطالعه بیشتر: راهنمای کنترل کارمندان و توانمندسازی آنان در محل کار
10 منبع احتمالی استرس در محل کار
قبل از اینکه به چگونگی مدیریت استرس در محیط کار بپردازیم باید منابع استرس در محل کار خود را بدایند. استرس محل کار می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
1. روابط ضعیف در محل کار
روابط ضعیف در محل کار باعث می‌شود کارکنان احساس انزوا کنند. درگیری با همکاران می‌تواند باعث شود که کارمندان در مورد آمدن به محل کار احساس اضطراب و اجتناب کنند.
2. عدم حمایت
عدم حمایت، آموزش و راهنمایی مدیران می‌تواند منجر به سردرگمی در کار شود و عدم اطمینان در مورد مسئولیت‌ها و وظایف کارکنان می‌تواند منبع ناامیدی باشد.
3. ساعات طولانی و بارهای کاری سنگین
یکی دیگر از منابع احتمالی جهت مدیریت استرس در محیط کار، ساعت کار طولانی و بارهای کاری سنگین است. بسیاری از مشاغل فشار فزاینده‌ای را بر کارمندان وارد می‌کند تا طولانی‌تر و سخت‌تر کار کنند. این انتظارات بالا و بارهای کاری سنگین می‌تواند به فشار قابل توجهی برای کارکنان کمک کند.
4. تغییرات درون سازمان
تغییرات ساختاری در بهترین زمان هم می‌تواند استرس زا باشد. اما زمانی که به درستی برنامه ریزی و اجرا نمی‌شوند فشار بیشتری ایجاد می‌کنند.
مطالعه بیشتر: 6 نوع تغییر سازمانی چیست و نحوه مدیریت کردن آن به چه صورت است؟
5. محیط کاری نامناسب
قلدری و آزار و اذیت در محل کار یکی از موضوعات داغ کارمندانی است که استرس دارند. اعضای تیم در این محیط‌ها ممکن است احساس کنند که نظرات آن‌ها ارزشی ندارد. احساس اینکه آن‌ها کنترلی بر نحوه برخورد با آن افراد در محل کار ندارند می‌تواند یک عامل استرس زا باشد.
6. عدم امنیت شغلی
اقتصاد امروز به شدت ناپایدار و رقابتی است. این امر به ویژه با توجه به پیامدهای اقتصادی همه گیر COVID-19 صادق است. این عوامل شرکت‌ها را به سمت اخراج کارکنان سوق می‌دهد و باعث ایجاد ناامنی شغلی می‌شود. افزایش بار کاری برای کارمندان باقیمانده آن‌ها فشار بیشتری را اضافه می‌کند.
7. عدم استقلال
کارمندانی که مسئولیت بیش از حدی را بدون توانایی تفویض اختیار به آن‌ها می‌دهند ممکن است بی‌انگیزه و ناامید شوند. آن‌ها هیچ قدرت تصمیم گیری در نقش خود ندارند.
8. تبعیض در محل کار
تبعیض نژادی، جنسیتی و ناتوانی از دیرباز مشکلات فراگیر در محیط کار بوده است. این مسائل باعث ایجاد استرس قابل توجهی برای کسانی می‌شود که به طور مستقیم آن‌ها را تجربه می‌کنند.
9. ابزارها و فن آوری‌های قدیمی
کار با فن آوری‌های قدیمی و منسوخ می‌تواند استرس زا باشد. کارمندان ممکن است بدون ابزارهای کاربردی در اختیارشان برای بهره وری تلاش کنند.
10. انتظارات نامشخص از مدیریت
تعارض در محل کار به راحتی می‌تواند ناشی از دستورالعمل‌ها و انتظارات مبهم سرپرستان باشد. این موضوع همه طرف‌های درگیر را تحت استرس بیش از حد قرار می‌دهد.
مطالعه بیشتر: تفاوت ارزیابی عملکرد با مدیریت عملکرد در چیست؟
7 اثر منفی استرس در محل کار
در ادامه اثرات منفی عدم مدیریت استرس در محیط کار و تاثیر آن بر سازمان و کارکنان پرداخته ایم:
1. روحیه و انگیزه پایین
استرس اغلب با فشار دادن تیم‌ها برای رسیدن به ددلاین‌های محدود و اهداف ایجاد می‌شود. با این حال، نتیجه ناخواسته کاهش روحیه و انگیزه کارکنان را به همراه دارد.
2. نرخ ماندگاری ضعیف کارکنان
احساس استرس بیش از حد در محل کار باعث می‌شود کارمندان به دنبال موقعیت‌های کمتر استرس زا و جذاب‌تر در جاهای دیگر باشند.
3. سلامت روانی ضعیف
استرس می‌تواند باعث بسیاری از مشکلات سلامت روان از جمله افسردگی و اضطراب شود.
4. سلامت جسمانی ناکافی
استرس می‌تواند باعث اختلالات خواب، افزایش وزن و چاقی، بیماری‌های قلبی عروقی و فشار خون بالا شود.
5. بر روابط شخصی و محل کار تأثیر می‌گذارد
استرس محل کار، ایجاد روابط مثبت در محل کار را برای کارکنان دشوار می‌کند. فراتر از روابط محل کار، روابط شخصی نیز آسیب می‌بیند.
6. کیفیت پایین کار
استرس توانایی ما برای تمرکز، استدلال و تصمیم گیری منطقی را کاهش می‌دهد.
7. عدم تعادل بین کار و زندگی
داشتن تعادل ضعیف بین کار و زندگی و عدم صرف زمان برای زندگی شخصی، سطح استرس آن‌ها را تشدید می‌کند.
مطالعه بیشتر: آشنایی با انواع مدل‌های ارزیابی جهت بررسی کارکنان و سازمان
5 مزیت دانستن نحوه مدیریت استرس در محیط کار
یادگیری نحوه مدیریت استرس در محیط کار برای محافظت از سلامت روحی و جسمی شما ضروری است. به علاوه، تضمین می‌کند که می‌توانید به بهترین شکل ممکن بدون خستگی کار کنید. در ادامه پنج مزیت مدیریت استرس در محیط کار آورده شده است:
- رضایت شغلی بیشتر
- کاهش جابجایی کارکنان
- بهبود کیفیت کار
- افزایش عزت نفس
- سلامت جسمانی بهتر
چگونه استرس در محل کار را کنترل کنیم؟
با این نکات استرس محل کار را کنترل و غلبه کنید:
1. بیاموزید که چه چیزی باعث استرس محل کار می‌شود
یادگیری آنچه باعث استرس شما می‌شود اولین گام در مدیریت استرس در محیط کار است. هر موقعیتی را که احساس می‌کنید استرس شما را افزایش می‌دهد شناسایی کنید.
2. ایجاد تعادل بین کار و زندگی
برای جلوگیری از فرسودگی شغلی، مراقبت از نیازهای خود و برنامه ریزی مکرر “زمان من” ضروری است.
3. منظم بمانید
برای خود برنامه ریزی کرده و روی مهارت‌های مدیریت زمان خود کار کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا استرس را از خود دور کنید.
4. نگرانی‌های خود را با منابع انسانی یا مدیر خود مطرح کنید
یک مدیر یا پرسنل منابع انسانی می‌تواند به ایجاد تغییرات در محل کار برای جلوگیری از موقعیت‌های استرس زا کمک کند.
5. روابط نزدیک در محل کار را حفظ کنید
هرچه بیشتر با همکاران خود در محل کار تعامل مثبت داشته باشید، بیشتر احساس مشارکت خواهید کرد. این نوع حمایت اجتماعی به کارکنان کمک می‌کند تا در محل کار احساس احترام و ارزش داشته باشند.
مطالعه بیشتر: همکاری و سازگاری در محیط کار چگونه است؟
چگونه مدیران می‌توانند به مدیریت استرس در محیط کار کمک کنند؟
مدیران می‌توانند با در نظر گرفتن موارد زیر به مدیریت استرس کارکنان کمک کنند:
1. برای تعیین سطوح و منابع استرس با کارمندان تماس بگیرید
تا آنجا که می‌توانید اطلاعات بیشتری در مورد آنچه باعث می‌شود کارکنان شما در محل کار احساس استرس کنند، دریافت کنید.
2. در صورت لزوم مداخله کنید
تبعیض در محل کار یا آزار کلامی ممکن است به میانجیگری مدیر نیاز داشته باشد. زمانی که احساس می‌کنید لازم است وارد عمل شوید و فرهنگ و منشور اخلاقی سازمان خود را تقویت کنید.
3. ارائه آموزش مدیریت استرس
آموزش مدیریت استرس ابزارهایی را در اختیار کارکنان شما قرار می‌دهد که برای مدیریت آن نیاز دارند. جلسات آموزشی منظمی برگزار کنید که به کارکنان یاد می‌دهد چگونه سطح استرس خود را شناسایی کنند.
4. برنامه‌های کمک به کارکنان را ایجاد کنید
برنامه‌های کمک به کارمندان کمک بیشتری به کارکنانی که مشکلات سلامت روانی مرتبط با استرس دارند، ارائه می‌کند.
مطالعه بیشتر: راهکارهای ایجاد فرهنگ بازخورد در سازمان چیست؟
و در آخر…
مدیریت استرس را در محل کار شروع کنید. در دنیای امروزی که به سرعت در حال تغییر است، افراد بیشتری سطوح بالایی از استرس محل کار را تجربه می‌کنند. یادگیری نحوه مدیریت استرس در محیط کار می‌تواند به شما در شناسایی عوامل استرس زا کمک کند. همچنین تضمین می‌کند که ابزار مناسبی برای محافظت از سلامت ذهنی و جسمی خود برای سال‌ها (حتی زمانی که تحت فشار هستید) در اختیار دارید.
