آینده نگری استراتژیک، به عنوان مطالعات آینده شناخته می‌شود، رشته‌ای است که سازمان‌ها برای جمع آوری و پردازش اطلاعات در مورد محیط عملیاتی آینده خود از آن استفاده میکنند. این اطلاعات می‌تواند شامل روندها و تحولات در محیط‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فنی و قانونی آن‌ها باشد. رهبران آینده نگر که عمل‌گرایی و خوش‌بینی را تمرین و رویدادهای آینده را تصور میکنند، تیم‌‌هایی با عملکرد بالاتر دارند. رهبران آینده نگر را با آینده نگاری استراتژیک ترکیب کنید، نتیجه آن این است که کسب و کار شما و مردم در صدر قرار می‌گیرند.
در این مقاله با آینده نگری استراتژیک (Strategic foresight) آشنا خواهید شد. همچنین خواهید آموخت که چرا این آینده نگری برای سازمان شما مفید است و چگونه از آن برای نگه داشتن تیم خود یک قدم جلوتر استفاده کنید.
برای مطالعه بیشتر: تدوین برنامه استراتژیک
آینده نگری استراتژیک چیست؟
آینده نگری استراتژیک چیست؟آینده نگری استراتژیک توانایی نگاه به آینده و ایجاد بینش در مورد آنچه ممکن است در آینده اتفاق بیفتد است. این تصمیم گیری آینده نگر مبتنی بر روش ها، فرآیندها و ابزارهای مختلف است. وقتی به معنای این نوع آینده نگری فکر می‌کنیم، تحقیق تکراری به ذهن خطور می‌کند. یک سازمان می‌تواند آنچه را که در دنیای اطراف ما اتفاق می‌افتد را ارزیابی، شکل و با آن تطبیق دهد.
آینده نگری استراتژیک را مطالعات آینده نیز می‌نامند. این یک فرآیند آینده نگری است که یک تفکر آینده را اتخاذ کرده و به آینده‌های احتمالی و برنامه ریزی سناریو نگاه می‌کند. آینده پژوهان اغلب می‌توانند به آینده‌های جایگزین فکر کنند.
چه نوعی از آینده‌نگری استراتژیک نیست؟
آینده نگری استراتژیکی که درباره آن صحبت شد آینده را پیش بینی نمی‌کند. اما درک اینکه آینده نگری استراتژیک چیست، ضروری است، به خصوص زمانی که برای عملکرد سازمانی خود برنامه‌ریزی می‌کنید. این آینده نگری به تنهایی به برنامه ریزی استراتژیک کمکی نمی‌کند. هنگام در نظر گرفتن آینده نگری در استراتژیک به‌عنوان یک کل، مؤلفه‌هایی برای برنامه‌ریزی جامع وجود دارد.
چرا آینده نگری استراتژیک مهم است؟
بدون آینده نگری استراتژیک، یک سازمان ممکن است درک خوبی از روندهای کوتاه مدت در صنعت خود یا روندهای کلی درازمدت در جامعه داشته باشد. اما در دنیای به هم پیوسته‌ای که تغییرات با سرعت بیشتری رخ می‌دهد و مرزهای بین صنایع در حال محو شدن است، موارد بیشتری مورد نیاز است.
اتفاقاتی که در یک طرف دنیا روی می‌دهد در طرف دیگر دنیا نیز تاثیر دارد. یک استارتاپ کوچک امروز ممکن است فردا بزرگترین شرکت جهان را مختل کند. بی‌ثباتی سیاسی می‌تواند توازن قوا را تغییر دهد و پیامدهای گسترده‌ای در سراسر جهان داشته باشد. ناگفته نماند که هیچ کس نمی‌داند هوش مصنوعی، اتوماسیون و سایر حوزه‌هایی که به سرعت در حال توسعه هستند ما را به کجا خواهند برد.
خوشبختانه، تلاش‌های آینده نگری سیستماتیک در نتیجه این که این مضامین در مرکز برنامه‌های کنفرانس و گفتگوهای میز شام قرار گرفته‌اند، قوت گرفته است. سازمان‌‌های زیادی هستند که تمایل دارند با جزئیات بیشتری درک کنند که جهان چگونه در حال تغییر است و چگونه می‌توانند بیشترین استفاده را از این تغییرات ببرند. کمک به آن‌ها در تکمیل آن وظیفه چالش برانگیز، هدف آینده نگری استراتژیکی است.
برای مطالعه بیشتر: مدیریت راهبردی
4 مزیت آینده نگری استراتژیک
ممکن است با خود فکر کنید که چرا استفاده از این آینده نگری برای سازمان‌ها مهم است. به ظاهر، آینده نگری استراتژیک می‌تواند مبهم به نظر برسد. آیا واقعا کار می‌کند؟ چه فایده‌ای دارد؟ مزایای آن چیست؟
در ادامه چهار مزیت این نوع آینده نگری را جمع آوری و به آن اشاره کرده ایم.
- آینده نگری استراتژیک می‌تواند به شرکت شما کمک کند تا در برابر عوامل محیطی خارجی انعطاف پذیرتر شود. رهبران آینده نگر تیمهای انعطاف‌پذیرتری تولید میکنند. بنابراین، زمانی که بحران‌‌هایی مانند همه‌گیری کووید-19 شروع می‌شود، مهم است که مطمئن شوید تیمهای شما انقدر مجهز هستند تا در اوج و فرودهای زندگی مقاومت کنند.
- از طریق تمرین آینده نگری استراتژیک، رهبران در نظر می‌گیرند که سازمان با چه سناریوهای بدتری مواجه می‌شود. برای مثال، فرض کنید اقتصاد جهانی در آستانه یک رکود اقتصادی است. مدیران کسب و کار از انواع اهرم‌ها با چشم انداز استراتژیک استفاده کرده اند. از مدیریت کارکنان گرفته تا تخصیص منابع، آماده شدن از قبل بسیار مهم است.
- آینده نگری استراتژیک می‌تواند به تقویت مزیت رقابتی سازمان شما کمک کند. اگر سازمان شما بتواند مشکلات احتمالی را که ممکن است پیش بیاید فکر و برنامه ریزی کند، موقعیت بهتری برای موفقیت خواهید داشت.
- می تواند رضایت کارکنان را بهبود بخشد. وقتی همه چیز برای تجارت خوب پیش نمی‌رود، اغلب برای کارمندان هم خوب پیش نمی‌رود. اگر یک رویداد یا شرایط محیطی بر تجارت شما تأثیر بگذارد، احتمالاً تأثیر منفی بر کارمندان شما خواهد گذاشت. به منظور ارائه یک تجربه قابل توجه، شرکت‌ها باید آینده نگری استراتژیک را اتخاذ کنند. انعطاف پذیری برای تنظیم جهت تجربه کارمند بسیار مهم است.
- یادگیری و توسعه کارکنان را تقویت می‌کند. آینده نگری استراتژیک نوآوری را تحریک می‌کند. برای تجسم آنچه در آینده در انتظار شماست، نیاز به تفکری خارج از چارچوب دارد. یادگیری و توسعه پیش نیازهای این نوع آینده نگری است. بدون یادگیری، آینده نگری ممکن نخواهد بود. هنگامی که سازمان‌ها مسیرهای یادگیری را ترویج میکنند، نیروی کار را نیز به چالش می‌کشند تا خلاقانه فکر کنند.
آینده نگری استراتژیک به کارکنان این امکان را می‌دهد که به یادگیری و چالش خود ادامه دهند و این یادگیری و پیشرفت حرفه‌ای به روش‌های مختلف اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال، کارکنان شما می‌توانند یاد بگیرند که با یادگیری چابک بمانند. مهم نیست که چگونه یادگیری را در سازمان خود ترویج می‌کنید، کارمندان خود را به چالش بکشید تا در سطح خود باقی بمانند.
آینده نگری استراتژیک در مقابل برنامه ریزی استراتژیک
معمول است که آینده نگری استراتژیک و برنامه ریزی استراتژیک با هم ترکیب می‌شوند. اما این دو عبارت در عمل مترادف نیستند. چند تفاوت کلیدی بین آن‌ها وجود دارد در ادامه به این تفاوت‌ها و ویژگی‌های کلیدی برنامه ریزی استراتژیک اشاره شده است.
- برنامه ریزی استراتژیک به اهداف، خروجی‌ها و نتایج مورد نظر مرتبط است.
- برنامه ریزی استراتژیک نیازمند بودجه مشخص، نیروی انسانی و نیازهای مالی است.
- برنامه ریزی استراتژیک سازمان‌ها را برای اتخاذ اهداف کلیدی و نتایج کلیدی به چالش می‌کشد.
- برنامه ریزی استراتژیک به صنعت و روندهای مشتری نگاه می‌کند (یعنی آنچه در حال حاضر در بازار اتفاق می‌افتد)
سازمان‌ها پس از شناسایی طیف وسیعی از آینده‌های احتمالی چه کاری می‌توانند انجام دهند؟
شناسایی آینده‌های محتمل یک کار بسیار مهم است. پس از آن، یک سازمان باید آینده های محتمل را شناسایی کند، آینده هایی که به احتمال زیاد اتفاق خواهند افتاد. برای انجام این کار، شناسایی و نظارت دقیق نیروهای کلیدی که باعث تغییر می‌شوند بسیار مهم است.
سپس، برخی از سازمان‌ها ممکن است چشم اندازی قوی از آینده مطلوب خود داشته باشند و اقداماتی را برای تأثیرگذاری بر تحولات انجام دهند تا شانس واقعی شدن آن در آینده را افزایش دهند. با این حال، اغلب تیمهای مدیریتی می‌پذیرند که هر یک از سناریوهای مختلف امکان پذیر است و تمام تلاش خود را برای اطمینان از آمادگی سازمانشان برای آینده‌های مختلف انجام می‌دهند.
