شایسته سالاری در سازمان چیست؟ برای اینکه سازمان ها متمرکز و مؤثر بمانند، کارفرمایان بیتردید اعتماد دارند که باید استعدادهای برتر را جذب و حفظ کنند. برای اینکه بتوانند این کار را انجام دهند، شایسته سالاری را پرورش میدهند. این اصطلاح به معنای استخدام و ارتقای بهترین افراد بر اساس استعدادهای آن هاست. متعاقباً، سازمانهای مترقی چارچوبهای رسمی برای تضمین اینکه کارکنان منحصراً بر اساس تلاشها، مهارتها، تواناییها و عملکردشان مورد قضاوت قرار میگیرند، ایجاد کردهاند و به معنای واقعی کلمه هیچ توجهی به جنسیت، نژاد، طبقه یا ملیت ندارند. برای مثال، مدیران اجرایی ممکن است گامهای عمدهای برای نشان دادن احساس وظیفه خود در مورد شایستهسالاری با اجرای سیستمهای پاداش عملکرد بردارند.
وقتی صحبت از شایسته سالاری در سازمان میشود، دیدگاههای متفاوتی در مورد اینکه آیا این سیستم واقعاً فرصتها و عدالت را برای همه ارتقا میدهد یا نه وجود دارد. در ادامه این مطلب به اینکه شایسته سالاری در محل کار چگونه است پرداخته ایم.
مطالعه بیشتر: آشنایی با مراحل اصلی چرخه مدیریت عملکرد کارکنان
تاریخچه شایسته سالاری در سازمان
در سال 1958، مایکل یانگ در کتاب خود به نام «ظهور شایستهسالاری» واژه شایسته سالاری را ابداع کرد. یانگ از این اصطلاح به صورت طنز استفاده کرد تا پادشاهی متحده را به تصویر بکشد که توسط سیستمی اداره میشود که هوش و شایستگی را بیش از هر چیز، از جمله دستاوردهای شخصی گذشته، ترجیح میدهد.
با این حال، مفهوم شایسته سالاری از زمان کتاب یانگ معنای دیگری پیدا کرده است. اکنون به سازمانهایی اشاره میشود که در آن بهترین افراد و ایدهها برنده میشوند. این دیگر ایدهای نیست که مورد تمسخر واقع شود، بلکه مورد تجلیل قرار میگیرد. در واقع، شرکتی که به دنبال ایجاد و تقویت تعامل در میان همکاران خود و همچنین تشویق رهبری است، باید یک رویکرد شایسته سالارانه را در نظر بگیرد.
شایسته سالاری محل کار: آنچه هست و نیست
شایسته سالاری در سازمان به طور کلی به این معنی است که عملکرد و استعداد هر فرد برای استخدام، ارتقاء و پاداش، بدون توسل به جنسیت، نژاد، طبقه یا ملیت استفاده میشود. در نظام شایسته سالاری، نظرات همه در محل کار ارزشمند است. همه تشویق میشوند تا بدون ترس از پیامدهای منفی، نظر خود را بیان کنند و در حالی که تصمیمات با اجماع گرفته نمیشود، اما ایده در یک محل کار شایسته سالاری این است که نظرات همه شنیده میشود. امروزه درگیر کردن همه افراد در محل کار به عنوان یکی از اهداف اصلی برای پرورش فرهنگ مثبت تلقی میشود.
شایسته سالاری در سازمان، سیستمهای پاداش عملکرد را اجرا میکنند. کارکنان تنها بر اساس تلاش، مهارت ها، تواناییها و عملکرد مورد قضاوت قرار میگیرند هیچ توافقی در مورد نحوه تصمیم گیری وجود ندارد و در حالی که همه نظرات محترم هستند، همه رای ندارند. بنابراین، حتی اگر شایسته سالاری بهعنوان سیستم ایدهآل برای مدیریت افراد مورد ستایش قرار گیرد، مدیریت ممکن است بیشتر از دیگران به نظرات برخی افراد توجه کند.
مطالعه بیشتر: بررسی انواع مدلهای ارزیابی کارکنان و سازمان
چگونه یک شایسته سالاری بسازیم
اگر میخواهید در سازمان خود شایسته سالاری ایجاد کنید، سه عامل مهم در زیر به شما پیشنهاد شده است:
- رهبران خود را توانمند سازید: جیمز “جیم” وایتهرست رئیس و مدیر عامل شرکت Red Hat کارکنان سازمان خود را به «دماسنج» یا «ترموستات» تشبیه کرد، دماسنجها افرادی بودند که دمای یک سازمان را منعکس میکردند (پیروان)، در حالی که ترموستاتها کسانی بودند که دما را تنظیم میکردند (رهبران). مدیران باید بفهمند که ترموستاتها چه کسانی هستند و آنها را توانمند سازند. با این حال، توجه به این نکته ضروری است که همه ترموستاتها مدیر افراد نیستند. بسیاری از ترموستات ها احتمالاً رهبران فکری خواهند بود که اگرچه دیگران را مدیریت نمیکنند، اما به دلیل مشارکت و نتایجشان در طول زمان، بر هدایت دیگران تأثیر میگذارند. چه رهبر شما مدیر کارکنان باشد یا یک مشارکت کننده فردی، بسیار مهم است که منابع مورد نیاز برای موفقیت و پیشرفت شرکت را در اختیار آنها قرار دهید.
- اشتیاق را در سراسر سازمان تقویت کنید: ترموستاتها را در موقعیتهایی قرار دهید که به چیزی که واقعاً در مورد آن هیجان زده هستند صحبت کنند. وقتی زمان پاداش دادن به این گونه افراد میرسد، فقط یک مقام جدید به آنها ندهید. در عوض، آنها را در جهت شغلی راهنمایی کنید که امکان میدهد اشتیاق خود را دنبال کنند. شاید این گونه افراد بخواهند پروژههای دیگری را برعهده بگیرند یا تیمی را راهنمایی و رهبری کنند. دریابید که چه چیزی به آنها انگیزه میدهد و سپس آنها را برای تعیین مسیر خود توانمند کنید. با این حال، افرادی که در نقش دماسنج هستند را فراموش نکنید. نقشی که آنها در ارتقای انرژی و اشتیاق در سراسر سازمان ایفا میکنند به همان اندازه مهم است و باید در زمینههایی باشد که بتوانند در آن برتری هم داشته باشند.
- فرهنگ گوش دادن را تشویق کنید: در نظام شایسته سالاری، رهبری بزرگ به معنای داشتن ایدههای عالی نیست، بلکه به معنای تضمین ظهور بهترین ایدهها است. این امر به مدیران و رهبران بستگی دارد که لحن محل کار را تنظیم و محیطی را تشویق کنند که گوش دادن و به اشتراک گذاری را ترویج کند. اگر به ایدهها اجازه داده نشود آزادانه ظاهر شوند و جریان پیدا کنند، شایسته سالاری غیرممکن است.
در حالی که شایسته سالاری در سازمان میتواند کمی جاده پر دست انداز باشد (صداهای زیاد = نظرات زیاد = دادههای زیادی برای تجزیه و تحلیل)، به بسیاری از سازمانها کمک کرده است تا در لبه پیشرو باقی بمانند و بهترین ایدهها را آشکار کنند. ایده ها. شایسته سالاری در سازمان کمک میکند تا همکاران را درگیر نگه داشته و رهبری واقعی را تقویت کند.
مطالعه بیشتر: ضرورت و اهمیت ارزیابی عملکرد سازمانی
مزایای فرهنگ شایسته سالاری در سازمان چیست؟
فرهنگ شایسته سالاری در سازمان از تبادل آزاد ایدهها حمایت میکنند و محیطی مساعد برای نوآوری را فراهم میکند. در یک سازمان که در آن تبادل آزاد ایدهها وجود دارد، میتوان احساسات فردی و آنها را شناسایی کرد. کارکنان را میتوان در آن وظایف قرار داد و سپس بهترین افراد بر اساس استعدادشان ارتقا یابند.
ایجاد یک فرهنگ شایسته سالاری در سازمان به چیز زیادی نیاز ندارد. صرفاً موضوع اجرای فرآیندها و نظارت و تجزیه و تحلیل نتایج است. همه چیز در مورد تجزیه و تحلیل افراد است که این روزها بخش بزرگی از منابع انسانی است.
مطالعه بیشتر: تفاوت ارزیابی و نظارت کارکنان چیست؟
معایب فرهنگ شایسته سالاری در سازمان چیست؟
سازمانهایی با فرهنگ شایسته سالاری قصد دارند فرصتها و عدالت را افزایش دهند. اما طبق تحقیقات، شیوههای مبتنی بر شایستگی همیشه برابری را در محیط کار ترویج نمیکنند و ممکن است ناخواسته به ضرر زنان باشند. این تحقیق که توسط امیلیو جی. کاستیا از دانشکده مدیریت اسلون MIT انجام شد، نشان داد که سازمانهایی که فرهنگهای شایسته سالارانه را اتخاذ میکنند، بیشتر درگیر رفتارهای غیر شایسته سالارانه هستند. چالشها در شایستهسالاریها حول این موضوع است که آیا افراد در ابتدا در زمین بازی برابر هستند یا نه و همچنین پتانسیل مدیران برای توجه جانبدارانه به کارکنان خاص در شرکت است.
مطالعه بیشتر: راه کارهای ایجاد فرهنگ بازخورد در سازمان چیست؟
آیا شایسته سالاری در سازمان خوب است یا بد؟
در حالی که شایسته سالاری در سازمان در ظاهر ایده آلی برای ترویج برابری به نظر میرسد، در واقع مملو از مشکلات است. کلیفتون مارک در Fast Company مینویسد که رویدادهای شانسی در هر داستان موفقیتی نقش دارند و در نتیجه شایسته سالاری وجود ندارد. او ادامه میدهد: «شایستگی موجب چاپلوسی میشود» و «به ثروتمندان و قدرتمندان اجازه میدهد تا خود را نابغههای سازنده بدانند». در حالی که مارک در مورد شایسته سالاری به عنوان یک ایده آل اجتماعی مینویسد، چه بخواهیم چه نخواهیم، سلسله مراتب اجتماعی مشابهی در اکثر مشاغل وجود دارد.
شایسته سالاری در سازمان متکی بر مدیران و رهبرانی است که همیشه با بیطرفی واقعی عمل میکنند. تحقیقات نشان میدهد که داشتن ایدهآل شایستهسالاری بهطور ناخواسته برعکس عمل میکند.