استراتژیستها افراد یا گروههایی هستند که اساساً در تدوین، اجرا و ارزیابی استراتژی نقش دارند. این افراد مانند ریشه یک سازمان هستند. برای غلبه بر تلههای مرگبار در هر سازمانی، ابتدا باید خارج از “جعبه” فکر کنند و روی سه جنبه از هوش انسانی مانند هوش فکری (IQ)، هوش هیجانی (EQ) و هوش معنوی (SQ) تمرکز کنند.
استراتژیست به شناسایی فرصتهای جدید برای سازمان خود کمک میکنند و سپس اهداف، استراتژیها و تاکتیکها (طرح ها) مورد نیاز برای دستیابی به آنها را توسعه میدهند، که شامل ارزیابی استراتژیهای موجود و کاوش استراتژیهای جدید برای کشف زمینههای بهبود است.
مهارتهای تحلیلی، مهارتهای ارتباطی، مهارتهای بین فردی، مهارتهای رهبری، مهارتهای سازمانی و… از جمله مهارتهای شغلی مطلوب برای این افراد است.
مطالعه بیشتر: 4 فاز اصلی شاخصهای استراتژیک چیست؟
استراتژیست کیست؟
- یک استراتژیست بر اساس شرایط موجود و پیش بینی شده، سایر متغیرهای شناخته شده، شهود و تحقیقات، نظرات خود را در مورد جهت آینده یک شرکت و برند آن ایجاد میکند. – دیوید لیال، استراتژیست خلاق
- یک استراتژیست از تفکر تصویر بزرگ، داستان سرایی، بینش، ابزارهای توسعه معیارها و ترکیب در توسعه اهداف نهایی مورد توافق استفاده میکند. – رندی دویچ، استراتژیست طراحی
- یک استراتژیست طیف وسیعی از تکنیکها و ابزارهای رسانهای را در نظر میگیرد و آنها را در یک رویکرد یکپارچه که به بهترین وجه برای نیازهای مشتری مناسب است ترکیب میکند. – ویل بنتون، استراتژیست دیجیتال و اجتماعی
- استراتژیست کسی است که توانایی دیدن فراتر از آینده را دارد. – ریچارد مندر، رهبر مدیریت محصول
مطالعه بیشتر: 10 کتاب مدیریت استراتژیک کسب و کار در سال 2023
ذهن استراتژیست باید تصمیم بگیرد که چه زمانی استراتژی را انجام دهد و چه زمانی استراتژی را انجام ندهد، بازارهای هدف مشخص، مزیت رقابتی، تمرکز 20/80 و همسویی را تعیین کند. آنها باید تحقیق و موقعیت داده شده را با اطلاعات موجود تجزیه و تحلیل کنند و بهترین راه حلها را ارائه دهند. مفاهیم، قوانین، قدرت و سیاست باید هسته اصلی هر استراتژی باشد تا بتواند موفق باشد. نتیجه نهایی یک استراتژی (برنامه استراتژیک) تعیین میکند که چه چیزی برای آینده شرکت مهم است و چه چیزی مهم نیست، چه کسی منابع کمیاب مانند بودجه و مهارتها را به دست خواهد آورد، چه کسی سود خواهد برد و چه کسی قدرت را از دست خواهد داد. روح استراتژیست باید دارای اجزای الهام بخش باشد که شامل انرژی، خلاقیت، عمل یا انجام دادن، خرد، هدف، سرگرمی، آگاهی از رمز و راز، مراقبت، ایجاد انگیزه در مردم، تحریک ایدههای نوآورانه جدید است.
مطالعه بیشتر: معرفی کاربردها و روشهای مدیریت استراتژیک
انواع مختلف استراتژیست
انواع مختلفی از استراتژیستها مانند مدیران، هیئت مدیره، مدیران ارشد اجرایی، کارآفرینان، مدیریت ارشد، مدیران سطح SBU، کارکنان برنامه ریزی شرکتی، مشاوران، مدیران سطح متوسط، دستیاران اجرایی وجود دارد.
1-هیئت مدیره
صاحبان یک شرکت مانند سهامداران، نهادهای حاکمیتی، دولت، مؤسسات مالی و … هیئت مدیره را تشکیل میدهند. آنها مسئولیت اداره یک سازمان، همکاری فناوری، توسعه محصول جدید و انتصابات مدیریت ارشد را بر عهده دارند. آنها مدیریت ارشد را در تعیین و تحقق اهداف راهنمایی کرده و عملکرد سازمان را بررسی و ارزیابی میکنند.
2-مدیر اجرایی
برای تمام جنبههای مدیریت استراتژیک از تدوین تا ارزیابی استراتژی پاسخگو است. آنها نقش عمدهای در تصمیم گیری استراتژیک ایفا میکنند و جهتی را برای سازمان فراهم کرده تا بتواند به هدف خود دست یابد. آنها در تعیین مأموریت سازمان، تصمیم گیری در مورد اهداف، تدوین و اجرای استراتژی نقش دارند.
مطالعه بیشتر:تفاوت تفکر استراتژیک و برنامه ریزی استراتژیک چیست؟
3-کارآفرینان
کارآفرینان استراتژیستهایی هستند که کسب و کارهای جدیدی راه اندازی میکنند، به عنوان آغازگر عمل میکنند، به دنبال تغییر هستند، با آن سازگار میشوند و فرصتهای آن را غنیمت میشمارند. کارآفرینان بنا به ماهیت خود نقشی فعال دارند.
4-مدیریت ارشد
مدیریت ارشد یا مدیریت عالی متشکل از مدیران در بالاترین سطح سلسله مراتب مدیریتی است. آنها از نوسازی، پیشرفت فناوری، تنوع و گسترش مراقبت و همچنین بر توسعه محصول جدید تمرکز میکنند. آنها به هیئت مدیره و مدیران اجرایی در تدوین، اجرا و ارزیابی استراتژی کمک میکنند.
5-مدیران سطح SBU
مدیران در سطح SBU مسئول بخشها یا مراکز سود هستند. آنها یک شرکت متنوع را به عنوان مجموعه ای از کسب و کارها مدیریت میکنند، که هر کدام دارای یک استراتژی مجزا و یک بخش محصول-بازار کاملاً تعریف شده هستند. مدیران SBU هماهنگی خود را با سایر SBUها در سازماندهی، تدوین و اجرای استراتژی سطح SBU حفظ میکنند.
6-کارکنان برنامه ریزی شرکتی
نقش حمایتی ایفا کرده و برنامههای راهبردی را مرتب و ابلاغ میکنند. پشتیبانی اداری را در دسترس قرار داده و وظیفه کمک به معرفی، کار و نگهداری سیستم مدیریت استراتژیک را انجام میدهند.
7-مشاوران
ممکن است افراد، دانشگاهیان یا شرکتهای مشاورهای باشند که در فعالیتهای مدیریت استراتژیک متخصص هستند. آنها به مدیران جهت بهبود عملکرد و اثربخشی یک سازمان مشاوره و خدمات استراتژی و برنامه ریزی شرکت را ارائه میدهند.
مطالعه بیشتر: آیا کسب و کار شما به مشاوره مدیریت استراتژیک نیاز دارد؟
8-مدیران سطح میانی
به مسائل عملیاتی رسیدگی میکنند، بنابراین به ندرت نقش فعالی در مدیریت استراتژیک دارند. آنها تصمیمات اتخاذ شده در بالاترین سطوح را انجام میدهند و به دستورالعملها پایبند هستند. مدیران سطح میانی به تولید ایدهها و توسعه جایگزین استراتژیک و در تعیین اهداف در سطح دپارتمان کمک میکنند.
9-دستیار اجرایی
آنها به مدیر اجرایی در جمع آوری داده ها، تجزیه و تحلیل و پیشنهاد گزینههای جایگزین کمک میکنند. هماهنگی فعالیتها با کارکنان داخلی و خارجی و عمل به عنوان فیلتر اطلاعات نیز توسط معاون اجرایی انجام میشود.
نقش استراتژیست در سازمان ها
یک استراتژیست قدرتمند نقشهای مهمی مانند پیشگویی، مجسمه ساز، سیاستمدار، مربی و …را ایفا میکند.
- یک استراتژیست باید یک پیشگو یا بیننده باشد که به تیم خود کمک کند تا دنیای آیندهای را که در آن رقابت خواهند کرد تصور کند. آنها با خواندن کف دست سازمان و همچنین شناسایی شایستگیها و نقاط قوت منحصر به فرد آن شروع میکنند.
- یک استراتژیست همچنین باید مجسمه ساز باشد مانند هنرمندی که «فرمی را از مواد خام تراشیده است». استراتژیست مجسمه ساز نقش یا هدف منحصر به فردی را برای سازمان ایجاد میکند. مجسمه ساز با تعریف بازارهای هدف آینده سازمان شروع میکند. سپس، آنها با تشریح مزایای حمایت از آن نسبت به هر رقیب فرضی در آینده، شکل آینده خود را به سازمان میدهند. بنابراین استراتژیست سیستم ها، ساختارها، پاداش ها، اتحادها، محصولات و خدمات را تغییر میدهد تا اطمینان حاصل شود که همه چیز از هدف سازمان پشتیبانی میکند.
- سیاستمدار کسی است که «در هنر مانور و دستکاری مهارت دارد.» استراتژیست سیاستمدار بازیگران قدرت در سازمان را میشناسد. آنها میدانند که هر رهبر چه چیزی را هدایت میکند و همچنین میدانند که چه کسانی توسط چه عوامل بیرونی و داخلی برانگیخته میشوند.
- مربی استراتژیست، نشان میدهد که چگونه هر یک از کارکنان شرکت میتوانند در رسیدن به هدف بزرگ تر مشارکت کنند. آنها به تک تک کارکنان کمک میکنند تا هدف شخصی بینظیر خود را کشف کنند. سپس به آنها نشان میدهند که چگونه استعدادها و انرژی خود را بر انجام ماموریت خود متمرکز کنند و در عین حال از هدف شرکت نیز حمایت کنند.
- یک استراتژیست همچنین باید نقش شکارچی زندان را ایفا کند، در حالی که در محل کار، بسیاری از کارمندان متوجه میشوند که استعدادها، اشتیاق، خلاقیت، تخیل و انرژی آنها در پشت میلههای فرهنگ شرکت قفل شده است. مدیران ترسو که میخواهند «کنترل داشته باشند» و «از اشتباه کردن اجتناب کنند»، اغلب کلیدهای خلاقیت، انرژی، اشتیاق، اعتماد به نفس و نوآوری را پنهان میکنند. استراتژیست شکارچی زندان به کارمندان نشان میدهد که چگونه بدون هشدار دادن به مدیران ترسناک خود از زندان خسته کننده و ترس خود خارج شوند. آنها کلید کشف استعدادها، خلاقیت و انرژی خود را فراهم میکنند.