موضوع مدیریت پروژه در صنعت نفت و گاز اخیرا با توجه به افزایش تعداد پروژه‌های بزرگ در کل جهان و همچنین توسعه فناوری‌های مدرن در تمام حوزه‌ها به یکی از موضوعات رایج تبدیل شده است. از همین جهت به منظور همراهی با پیشرفت سریع، به روش‌های جدید در مدیریت پروژه ضروری است.
شرکت‌های نفت و گاز مثال بارزی از تفاوت مفهوم یک پروژه و عملیات عادی هستند. به طور کلی شرکت‌های نفت و گاز دارای یک بخش عملیات و یک بخش پروژه دارند که باید باهم کار کار کنند. به بیانی دیگر مدیریت پروژه با فعالیت‌های روزمره مدیریت عملیات متفاوت است. اکثر سازمان‌ها یک پروژه را به عنوان تعدادی از وظایف تعریف می‌کنند که باید در یک دوره زمانی معینی در جهت دستیابی به هدف خاص انجام شود. در ادامه این مقاله به چگونگی مدیریت پروژه در صنعت و نفت و گاز پرداخته ایم.
مطالعه بیشتر: آشنایی با نرم افزار مدیریت پروژه مپ
چگونه پروژه‌های نفت و گاز را مدیریت کنیم؟
چگونه پروژه‌های نفت و گاز را مدیریت کنیم؟
در مدیریت عملیاتشرکت‌های نفت و گاز مدیران تولید بر تولید روزانه نفت و گاز در مقایسه با روزهای گذشته تمرکز دارند. به این علت که تولید نفت و گاز با تعداد بشکه‌های نفت تولید شده در روز در میلیون‌ها فوت مکعب استاندارد گاز اندازه گیری می‌شود. به همین جهت نظارت بر تولید روزانه به منظور درآمد کنونی شرکت از اهمیت بالایی برخوردار است.
مدیریت پروژه در شرکت‌های نفت وگاز را می‌توان به صورت برنامه ریزی، ساختار دهی، استخدام، جهت دهی و کنترل تمام انواع منابع در مدت زمان مشخص در جهت دستیابی به هدف‌های خاص برای اهداف مالی و غیرمالی خلاصه کرد.
مطالعه بیشتر: مشاوره مدیریت پروژه چیست؟
تفاوت مدیریت عملیات و مدیریت پروژه در شرکت‌های نفت و گاز
برای درک بهتر تفاوت مدیریت پروژه در صنعت نفت و گاز و مدیریت عملیات باید ابتدا مسائلی که از ذهن دو مدیر می‌گذرد را در نظر گرفت. هدف مدیران پروژه تمام شدن پروژه در زمان مشخصی است. بعد از این هدف بررسی و ارزیابی می‌کنند که بعد از تمام شدن پروژه به کجا مکان خود را انتقال دهند. هدف مدیران عملیات، عدم توقف تولید روزانه است. این مدیران برخلاف مدیران پروژه نمی‌توانند در ذهن خود تصور کنند که کار متوقف شود.
تفاوت دیگر در تعریف مدیریت پروژه در صنعت نفت و گاز است. به این صورت که در مدیریت پروژه هدف به پایان رساندن پروژه و همه اهداف آن به یکباره در زمانی معین است. برخی از اقدامات وجود دارد که هم برای مدیریت عملیات و هم برای مدیریت پروژه قابل استفاده است. محدود کننده برخی اعمال در این دو نوع مدیریت استفاده از بودجه و نیروی انسانی است.
مطالعه بیشتر: راهنمای مقدماتی مدیریت پروژه در منابع انسانی
مشخصات یک پروژه در صنعت نفت و گاز
اگر تمام پروژه‌هایی که در اطراف شما در حال اجرا هستند را بررسی کنید متوجه می‌شوید که در برخی از پروژهها عامل اصلی، کاهش هزینه و عامل بعدی زمان خواهد بود. به عنوان مثال هنگامی که زمان یک پروژه افزایش می‌یابد در مرحله عملیات پروژه تاثیری نمی‌گذارد به بیانی دیگر بر کارفرما و سرمایه آن تاثیری نمی‌گذارد.
اما در پروژه‌هایی که هدف آن‌ها کاهش زمان است و چالش اصلی آن هاست در نتیجه یک پروژه زمان محور خواهند بود. نمونه‌ای از این پروژه ها، پروژه‌های صنعت نفت و گاز و یا پتروشیمی است که در این گونه پروژهها هر روز که زودتر تمام شود میلیون‌ها دلار در روز سودآوری دارد. چرا که مدیریت پروژه در صنعت نفت و گاز به این صورت است که تولید بر مبنای تعداد بشکه نفت در روز (BOPD) و یا میلیون‌ها فوت مکعب استاندارد در روز اندازه گیری می‌شود و در نهایت به ترتیب در قیمت نفت یا گاز ضرب شده و درآمد بیشتری را به ارمغان می‌آورد.
به عنوان مثال اگر تولید 000/50 هزار تولید بشکه (BOPD) با قیمت نفت 40 دلار در هر بشکه باشد، روزی که پروژه زودتر تمام شود کارفرما می‌تواند 000/000/2 دلار کسب کند.
هدایت کننده اصلی در پروژه‌های نفتی زمان است و هدف اصلی آن‌ها کاهش زمان است. بنابراین نکته‌ای که در این مبحث حائز اهمیت است این است که مشخص کنید عامل اصلی در یک پروژه هزینه است یا زمان. علاوه بر این ضروری است کارکنان در حال کار روی پروژه این اطلاعات را بدانند. به طور کلی مسئولیت این پروژه بر عهده مدیر پروژهاست.
در محل کار هر گروه از تیم‌ها چه گروه طراحی، چه اجرا باید پیشنهادات، توصیه‌ها و گام‌های عملی برای یکی از محورهای پروژه در راستای کاهش زمان و یا هزینه ارائه کرد. هدف باید برای همه اعضای تیم واضح باشد تا از اتلاف وقت در پیشنهادات غیر مرتبط جلوگیری شود.
به عنوان مثال در مدیریت پروژه در صنعت نفت و گاز هنگام ساخت یک کارخانه نفت یا گاز با پلت فرم دریایی جدید یکی از پیشنهادات اعضای تیم این است که از مواد ارزان استفاده شود در حالی که برای وارد کردن آن به داخل کشور به مدت زمان بیشتری نیاز دارد که موجب تاخیر چند روزه در پروژه می‌شود. حال ممکن است درباره موضوع برای شما سوال پیش بیاید که آیا این پیشنهاد قابل قبول است؟ این پیشنهاد غیر قابل قبول است اگر این پیشنهاد در پروژه‌های دیگری که عامل زمان هدف اصلی نیست مطرح شود بسیار عالی و قابل قبول هستند.
مطالعه بیشتر: مدیریت عملکرد در صنعت پتروشیمی
ویژگی پروژه‌های صنعت نفت و گاز
- هر پروژه دارای یک هدف است.
- هر پروژه منحصر به فرد است، به عبارتی نمی‌توان کار و منابع را کپی کرد و انتظار یکسان را داشت.
- تمرکز بر الزامات و انتظارات کارفرما است.
- هیچ پروژهای تکراری نیست اما ممکن است برخی کارها تکراری باشد.
- هر پروژه شامل تعدادی از فعالیت‌هایی است که بخشی از کل یک پروژه را شامل می‌شود.
- برای هر پروژه یک زمان مشخص وجود دارد.
- در یک پروژه تعداد زیادی از افراد از بخش‌های مختلف با هم کار کرده که ارتباط را پیچیده‌تر می‌کند.
- در مدیریت پروژه در صنعت نفت و گاز بهتر است مدیران پروژه در برابر هر گونه تغییراتی که در طی پروژه رخ می‌دهد انعطاف پذیر باشند.
- تمام هزینه تعریف شده دارای یک بودجه محدودی است.
- پروژهها فرصت منحصر به فردی را جهت کسب مهارت‌های جدید به افراد می‌دهد.
- ماهیت هر پروژه متغییر است به مدیران پروژه یاد می‌دهد که تحت شرایط متغییر کار کنند.
- در هر پروژه در مراحل آن ممکن است ریسک وجود داشته باشد که مدیر پروژه باید آن را جهت رسیدن به هدف پروژه مدیریت کند.
نرم افزار مدیریت پروژه مپ در صنعت نفت وگاز
مدیریت پروژه مپ، تسهیلات و شرایط را برای کاربری‌ها در صنعت نفت و گاز را فراهم می‌نماید که دیگر نرم افزارها امکان ارائه چنین ویژگی‌هایی را در صنعت نخواهد داشت. در واقع یکی از ویژگی‌های اصلی در این نرم افزار قابلیت فرآیند سازی و قدرتمند بودن در این صنعت می‌باشد.
همیشه یک زیر ساخت به نام ساختار سازمانی و یا ساختار لیست در فرآیندها نیاز می‌باشد. در همین راستا نرم افزار مدیریت پروژه مپ در جهت برقراری ارتباط جامع با سیستم‌های اطلاعات کارمندان در گستره وسیع، نه فقط به عنوان یک پایگاه داده بلکه به عنوان ساختار اجرای فرآیند؛ مزایای ویژه‌ای برای ابزارهای طراحی شده این صنعت قلمداد می‌شود.
نرم‌افزار مدیریت پروژه مپ با هدف ایجاد یک بستر جامع برای کنترل پروژه منطبق بر استانداردهای PMBOK – Sixth Edition) 2017) و ISO21500:2012 طراحی و ارائه شده است. این نرم افزار در حوزه مدیریت پروژه منحصر به نوع و یا سطح خاصی از پروژه نبوده و گستره وسیعی از انواع پروژهها را پوشش می‌دهد. مدیران ارشد یک سازمان پروژه محور یا مدیران پروژهای که اجرای یک یا چند پروژه را در دستور کار خود دارند، با کمک نرم افزار مدیریت پروژه مپ می‌توانند موفقیت پروژه ها را در مطابق با اهداف و انتظارات تعیین شده، تضمین نمایند. ترکیب استانداردهای بین‌المللی مدیریت و کنترل پروژه در کنار اجرای موفق پروژهها، بررسی در سطح استاندارهای بین‌المللی را فراهم خواهد آورد. در نتیجه می‌توان اجرای پروژهها را با استناد دادن به تجربیات موفق جهانی گره زد و در اجرای پروژه های در دست اجرا چشم‌اندازی منطقی را متصور شد.
اینجاست که می‌توان مدعی بود نرم افزار مدیریت پروژه مپ در صنایع نفت و گاز کشور به شکل ویژه طراحی و در سطح‌های متنوع پیاده سازی شده است و همچنین امکان توسعه ابعاد مختلف آن را به سرعت و سهولت در اختیار دارد.
