بررسی شاخص‌های کاربردی در تجزیه و تحلیل ارزش کسب شده پروژه

EVA یا تجزیه و تحلیل ارزش کسب شده یک استاندارد پذیرفته شده در مدیریت پروژه است در این روش کار برنامه ریزی شده را با آنچه واقعا انجام شده ، مقایسه می‌کنند تا مشخص شود، که آیا هزینه و کار صورت گرفته طبق برنامه پیش می‌رود یا خیر؟ این روش در ارزیابی و مقایسه پروژه‌ها بر سه حوزه

1.اندازه گیری پیشرفت پروژه

2.پیش بینی هزینه‌ها و تاریخ اتمام پروژه

3.درک زمان بندی و تغییرات بودجه پروژه

تمرکز دارد.

مطالعه بیشتر: آشنایی با نرم افزار مدیریت پروژه مپ

معرفی انواع شاخص‌ها در تجزیه و تحلیل ارزش پروژه

در این جا اغلب شاخص‌های مهم در  تجزیه و تحلیل ارزش پروژه بررسی می‌گردد:

1.ارزش برنامه ریزی شده (pv)

هزینه بودجه بندی شده کار برنامه ریزی شده(BCWS) که به آن ارزش برنامه ریزی شده (PV) نیز گفته می‌شود، مجموع بودجه برآورد شده برای تمام کارهایی که قرار است در یک دوره زمانی مشخص انجام شوند می‌باشد. فرمول این شاخص به صورت زیر است:

BCWS=درصد پیشرفت برنامه‌ای × بودجه پروژه 

برای مثال فرض کنید، قراراست یک پروژه در مدت 10 ماه تکمیل شود و بودجه در نظرگرفته شد برای آن   است.100,000$است. ارزش برنامه ریزی شده در ماه دهم برای این پروژه  100,000$

حال اگر درصد پیشرفت برنامه‌ای ما در تاریخ گزارش % 20باشد.(مثلا در پایان ماه دوم باشیم.) در نتیجه :

PV = 20% x 100,000$ = 20,000$

مطالعه بیشتر: 4 گام اساسی در مراحل بودجه ریزی چیست؟

2.هزینه واقعی (AC)

هزینه‌های واقعی (AC) مبلغی است که برای کار انجام شده هزینه می‌شود.نام دیگر آن ACWP بوده که مخفف Actual Cost of Work Performed  می باشد. ACشامل مبالغ هزینه شده برای انجام فعالیت‌ها تایک زمان مشخص است. این هزینه‌ها توسط بخش مالی سازمان ثبت می‌شود و به هنگام دریافت گزارش ارائه می‌گردد.

3.ارزش کسب شده (EV)

ارزش کسب شده  (Earned Value )یا BCWP  میزان هزینه کار انجام شده است.این شاخص مقیاس خوبی برای کنترل بودجه پروژه در زمان اجرای آن است.

یک پیمانکار BCWP کار‌های تکمیل شده پروژه را گزارش می‌دهد، سپس این شاخص را با هزینه کار برنامه ریزی شده (BCWS) مقایسه می‌شود، این مقایسه ثابت می‌کند که پروژه در مسیر برنامه ریزی شده حرکت می‌کند یاخیر؟.

EV  از رابطه زیر به دست می‌آید:

درصد پیشرفت واقعی × بودجه پروژه =BCWS

برای مثال اگر درصد پیشرفت پروژه تا زمان گزارش %25 و بودجه برآورد شده برای آن $1000 باشد، آنگاه EV پروژه برابر با 250$ است.

مطالعه بیشتر: بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد چیست و چگونه عمل می‌کند؟

4.انحراف زمانبندی (SV)

انحراف زمانبندی یا برنامه در واقع همان انحراف بین ارزش کسب شده  EVو ارزش برنامه ریزی شده

PVاست. انحراف زمانبندی از رابطه زیر به دست می‌آید:

EV – PV = SV 

مقدار مثبت SV  نشان دهنده جلو بودن اجرای پروژه از برنامه ریزی و مقدار منفی آن نشانه عقب بودن از برنامه است.چنانچه انحراف زمانبندی پروژه صفر باشد، بیانگر تطابق اجرا و زمانبندی پروژه خواهد بود.

مطالعه بیشتر: استفاده از یک سیستم یکپارچه در مدیریت پروژه

5.انحراف هزینه (CV)

واریانس هزینه اختلاف بین هزینه مورد انتظار و آنچه واقعا خرج شده است می‌باشد. بنابراین فرمول آن به قرار زیر است:

CV = EV – AC

این فرمول مدیران پروژه را از انحراف واقعیت با برآوردهایشان از منظر مالی آگاه می‌کند .

مثبت بودن CV  نشانه ی کمتر بودن هزینه‌ها از بودجه در نظرگرفته شده برای پروژه و CV منفی بیانگر بیشتر بودن هزینه‌ها از بودجه است. مقدار CV مطابق برنامه نیز صفر می‌باشد، این یعنی هزینه‌ها با بودجه در نظر گرفته شده برابر بوده است.

مطالعه بیشتر: چگونه سوگیری هزینه غرق شده بر تصمیمات پروژه شما تأثیر می‌گذارد؟

6.شاخص عملکرد زمانبندی (SPI)

SPI بیانگر عملکرد پروژه از منظر زمانبندی پروژه است. شاخص عملکرد زمانبندی از رابطه زیر به دست می‌آید:

SPI = EV/PV

برای مثال فرض کنید یک پروژه با بودجه 100,000$قرار است انجام شود.

طبق برنامه زمانبندی  %20 پروژه باید پس از یک ماه (ارزش برنامه ریزی شده) به اتمام برسد.این یعنی:

PV=100,000 × 0. 2=20,000$

اما پس از گذشت یکماه درصد پیشرفت واقعی پروژه %12 خواهد بود. در نتیجه:

EV=100,000 ×  0.12 =12,000$

SPI = EV / PV = 12,000/20,000  =  0.6

عدد 0.6  بیانگر این است که اجرای پروژه فقط %60 از انتظارت برنامه ریزی شده را پوشش داده است.

به طور کلی:

SPI برابر با 1، نشان می‌دهد که پروژه طبق برنامه است چرا که ارزش کسب شده برابر با ارزش برنامه ریزی شده است.

SPI کمتر از 1 نشان دهنده این است که پروژه به دلیل اینکه ارزش کسب شده کمتر از ارزش برنامه ریزی شده در نتیجه اجرای پروژه از زمان بندی صورت گرفته عقب‌تر است.

SPI بزرگتر از 1 زمانی اتفاق می‌افتد که ارزش کسب شده بیشتر از ارزش برنامه ریزی شده باشد.

مطالعه بیشتر:شاخص کلیدی عملکرد یا KPI چیست؟

7.شاخص عملکرد هزینه‌ای (CPI)

شاخص CPI که مخفف Cost Performance Index  است، کارایی یا اثر بخشی مالی پروژه را گزارش می‌دهد. این شاخص از فرمول زیر به دست می‌آید:
CPI = EV / AC

اگر یک پروژه با بودجه 100,000$داشته باشیم که در زمان گزارش 20% پیشرفت واقعی دارد.EV  برابر 20,000$خواهد بود، با فرض اینکه هزینه واقعی تا این زمان  22,000$ باشد. بنابراین :

CPI=20,000/22,000=0.9

CPI برابر 1 به معنای این است که کار انجام شده با هزینه برنامه ریزی شده تطابق دارد.

چنانچه این شاخص بیش از 1 باشد، انجام پروژه هزینه کمتری از آنچه پیشتر برآورد شده را در پی داشته اما اگر مانند مثال بالا CPI کوچکتر از 1 باشد، می‌توان نتیجه گرفت که هزینه کارهای انجام شده بیش از پیش بینی‌ها بوده است.

مطالعه بیشتر: مشاوره مدیریت پروژه چیست؟

8.شاخص عملکرد هزینه زمانبندی (CSI)

CSI   یا شاخص عملکرد هزینه زمانبندی  Cost Schedule Performance Index بیانگر  کارایی کلی پروژه می‌باشد، CSI شاخص عملکرد هزینه (CPI) و شاخص عملکرد زمان‌بندی (SPI) را در یک معیار کلی ترکیب و در واقع زمانبندی و هزینه را متعادل می‌کند.مدیران پروژه  اغلب از این شاخص برای تعیین سلامت کلی پروژه استفاده می‌کنند. فرمول CSI  به قرار زیر

است:

CSI = CPI x SPI

هر چه این شاخص به عدد 1 نزدیکتر باشد بیانگر نزدیک بودن واقعیت به برنامه است.

9. تخمین هزینه تکمیل کار (EAC)

این شاخص بیانگر مقدار هزینه لازم برای تکمیل پروژه را پیش بینی می‌کند.متدوال‌ترین رویکرد برای به دست آوردنEAC  تکنیک پایین به بالا”bottom-up” است. که رابطه آن به صورت زیر می‌باشد:

EAC = AC + ETC

چنانچه پروژه دارای انحرافات مکرر باشد،فرمول زیر برای به دست آوردن شاخص  EAC توصیه می‌گردد:

EAC=BAC/CPI

**BAC  در فرمول بالا همان بودجه تعیین شده برای تکمیل پروژه می‌باشد.

مطالعه بیشتر: برنامه ریزی پروژه چیست؟

و در آخر…

اما اگر به دنبال ابزاری برای مدیریت و تحلیل ارزش کسب شده در پروژه هستید. پیشنهاد ما به شما پلتفرم نرم افزای مپ است، مپ گزارش‌های مالی و زمانبندی پروژه‌ها را به صورت بلادرنگ در اختیار کاربران با توجه به سطح دسترسی آنان قرار می‌دهد، همچنین از آنجا که منطق این پلتفرم مطابق با نیازهای مدیران پروژه طراحی شده است گزارش شاخص‌های مدیریت ارزش کسب شده براساس داده‌های ثبت گردیده در سیستم را ارائه می‌دهد و این مدیران پروژه را در درک بهتر سلامت پروژه کمک می‌کند.