تفاوت رهبری با مدیریت در یک سازمان چیست؟ رهبری و مدیریت دو روش متضاد برای کارآمدتر کردن کارمندان با یکدیگر هستند. رهبری، پیشروی برای چشم انداز و ابتکارات جدید است، در حالی که مدیریت، منابع را به طور مؤثر کنترل می‌کند تا آن دیدگاه‌ها را به قلمرو واقعیت برساند. با گذشت زمان، می‌توانید مهارت‌های رهبری خود را با توسعه هوش هیجانی و یادگیری نحوه تأثیرگذاری بر دیگران شکل دهید. در این مقاله به تفاوت رهبری با مدیریت، ویژگی‌ها و وظایف هر کدام اشاره کرده ایم.
مطالعه بیشتر: آشنایی با اصول مدیریت استراتژیک
رهبری چیست؟
رهبری چیست؟
قبل از اینکه به تفاوت رهبری با مدیریت بپردازیم برای درک بهتر ابتدا به تعریف جداگانه هر کدام پرداخته ایم. رهبری ایجاد تغییرات مثبت و غیر فزاینده از طریق برنامه ریزی دقیق، چشم انداز و استراتژی است. توانمندسازی نیروی کار و تصمیم گیری انطباقی نیز دو ویژگی‌های حیاتی رهبری می‌باشند. اغلب، افراد رهبری را با جایگاه فرد در یک سازمان مرتبط می‌دانند. با این حال، رهبری هیچ ارتباطی با مدیریت، عناوین یا اهداف شخصی ندارد. همچنین به ویژگی‌های شخصیتی مانند دید بهتر یا شخصیت کاریزماتیک محدود نمی‌شود.
این امر بیشتر یک مکانیسم تأثیر اجتماعی است که تلاش‌های دیگران را برای دستیابی به یک هدف مشترک به حداکثر می‌رساند. رهبر کسی است که همیشه ابتکار عمل را به دست می‌گیرد و برای رسیدن به هدف شرکت سخت تلاش می‌کند. این تنها دلیلی است که دیگران شروع به پیروی از آنها می‌کنند. برخی از افراد با مهارت‌های رهبری قوی در دنیای کسب و کار به سمت مدیر عاملی، مدیر مالی، رئیس شرکت خود تبدیل می‌شوند.
مدیریت چیست؟
همه چیز در مدیریت حول محور انجام منظم وظایف از پیش برنامه ریزی شده با کمک زیردستان است. یک تفاوت رهبری با مدیریت در انجام وظایف می‌باشد. یک مدیر به طور کامل مسئول انجام چهار وظیفه مهم مدیریت است: برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل. مدیران تنها زمانی می‌توانند رهبر شوند که مسئولیت‌های رهبری را به اندازه کافی انجام دهند، از جمله ارتباط خوب و بد، ارائه الهام و راهنمایی و تشویق کارکنان برای ارتقاء سطح بالاتری از بهره وری. اما متأسفانه همه مدیران نمی‌توانند به آن دست یابند. به دلیل عنوان یا طبقه‌بندی حرفه‌ای، وظایف مدیریتی اغلب در شرح شغل تعریف می‌شوند و زیردستان نیز از آنها پیروی می‌کنند. تمرکز اصلی یک مدیر بر تحقق اهداف سازمانی است. آنها اغلب به عوامل دیگر توجه کمی دارند. با این عنوان، اقتدار و امتیاز ارتقاء، استخدام یا پاداش کارکنان بر اساس عملکرد و رفتار آنها وجود دارد.
مطالعه بیشتر: مدیریت عملکرد به چه معناست و چه شاخص‌هایی دارد ؟
تفاوت رهبری با مدیریت در چیست؟
در ادامه به نکات تفاوت رهبری با مدیریت پرداخته ایم:
اولین تفاوت رهبری با مدیریت در نقش آنها در سازمان می‌باشد. نقش مدیریت، کنترل یک گروه یا گروهی از افراد به منظور دستیابی به یک هدف مشخص است. رهبری توانایی یک فرد برای تأثیرگذاری، ایجاد انگیزه و توانمندسازی دیگران برای مشارکت در موفقیت سازمان است.
دومین تفاوت رهبری با مدیریت در وظایف آنها می‌باشد. مدیریت مسئول کنترل یک سازمان، یک گروه یا مجموعه‌ای از نهادها برای دستیابی به یک هدف خاص است. مدیریت به این معنی است که اطمینان حاصل شود که عملیات روزانه مطابق انتظار انجام می‌شود. یک رهبر به منظور تعیین جهت، الهام بخشیدن و ایجاد انگیزه در تیم خود با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.
سومین تفاوت رهبری با مدیریت در اهداف آنها برای سازمان می‌باشد. رهبری، نیازمند چشم اندازی برای تغییر است. در حالی که مدیران بر دستیابی به اهداف سازمانی از طریق اجرای فرآیندها مانند بودجه بندی، ساختار سازمانی و کارکنان تمرکز می‌کنند، رهبران بیشتر به فکر آینده و استفاده از فرصت‌ها هستند.
می‌توان همزمان مدیر و رهبر بود. اما به خاطر داشته باشید که فقط به این دلیل که یک نفر یک رهبر عالی است به این معنی نیست که یک مدیر عالی خواهد بود یا برعکس. بنابراین، عواملی که این دو نقش را متمایز می‌کند در ادامه به آن اشاره کرده ایم:
- تفاوت در دید
- سازماندهی در مقابل همسویی
- تفاوت در کوئری ها
- موقعیت در مقابل کیفیت
مدیران چه کاری انجام می‌دهند؟
همان طور که در بالا اشاره کردیم یکی از تفاوت رهبری با مدیریت در انجام وظایف آنها می‌باشد. مدیر عضوی از یک سازمان است که مسئولیت انجام چهار وظیفه مهم مدیریت را دارد: برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل. اما آیا همه مدیران، رهبر هستند؟ بیشتر مدیران نیز تمایل به رهبر بودن دارند، اما تنها در صورتی که بتوانند مسئولیت‌های رهبری را نیز به اندازه کافی انجام دهند، که شامل ارتباطات، ایجاد انگیزه، ارائه الهام و راهنمایی و تشویق کارکنان به ارتقاء سطح بالاتری از بهره وری است. متأسفانه همه مدیران رهبر نیستند. برخی از مدیران مهارت های رهبری ناکافی دارند و کارمندان از روی تعهد از مدیران خود اطاعت می‌کنند. نه لزوماً به این دلیل که تحت تأثیر رهبر هستند یا از رهبر الهام می‌گیرند.
مطالعه بیشتر: معرفی یک از بهترین نرم افزارهای مدیریت پروژه
رهبران چه کاری انجام می‌دهند؟
تمایز اصلی و تفاوت رهبری با مدیریت در این است که رهبران همیشه یک شغل مدیریتی را بر عهده ندارند یا اشغال نمی‌کنند. به بیان ساده، یک رهبر لزوما یک شخصیت معتبر در سازمان نیست. یک رهبر می‌تواند هر کسی باشد. بر خلاف مدیران، رهبران به دلیل شخصیت، رفتار و اعتقاداتشان دنبال می‌شوند. یک رهبر شخصاً روی کارها و پروژه‌ها سرمایه گذاری می‌کند و سطح بالایی از اشتیاق به کار را نشان می‌دهد. رهبران علاقه زیادی به موفقیت پیروان خود دارند و آنها را قادر می‌سازد تا به اهداف خود برسند که اینها لزوماً اهداف سازمانی نیستند.
اقتدار رهبر بر پیروانش همیشه ملموس یا رسمی نیست. اختیارات موقت به یک رهبر اعطا می‌شود و می‌تواند از این اختیارات مشروط به توانایی رهبر برای الهام بخشیدن و تشویق مداوم حامیان خود استفاده کند. زیردستان یک مدیر ملزم به اطاعت از دستورات هستند در حالی که پیروی از آن در مورد رهبری اختیاری است. رهبری بر روی الهام بخشیدن و اعتماد در میان کارکنان کار می‌کند. کسانی که مایل به پیروی از رهبر خود هستند، ممکن است در هر زمانی متوقف شوند. به طور کلی، رهبران افرادی هستند که وضعیت موجود را به چالش می‌کشند. رهبری منعطف، رویا، چابک، خلاق و سازگار است.
یک مدیر چه ویژگی‌هایی دارد؟
در زیر چهار ویژگی مهم یک مدیر اشاره شده که تفاوت رهبری با مدیریت در آن شخص شده است:
1. توانایی اجرای یک چشم انداز
مدیران یک چشم انداز استراتژیک می‌سازند و آن را به یک نقشه راه برای تیم خود تجزیه می‌کنند.
2. توانایی کارگردانی
مدیران مسئول تلاش‌های روزانه هستند و منابع لازم را بررسی کرده و نیاز به ایجاد تغییرات در این مسیر را پیش‌بینی می‌کنند.
3. مدیریت فرآیند
مدیران این اختیار را دارند که قوانین کار، فرآیندها، استانداردها و رویه‌های عملیاتی را ایجاد کنند.
4. تمرکز بر روی افراد
این دانش عمومی است که مدیران از نیازهای افرادی که مسئولیت آنها را بر عهده دارند مراقبت و به آنها توجه کرده و افراد را در تصمیم گیری‌های مهم خاص دخیل می‌کنند و درخواست‌های منطقی برای تغییر در جهت افزایش بهره وری را برآورده می‌کنند.
یک رهبر چه ویژگی‌هایی دارد؟
در زیر پنج ویژگی مهم یک رهبر آورده شده است که درک تفاوت رهبری با مدیریت را برای شما آسان‌تر می‌کند:
1. چشم انداز
یک رهبر می‌داند کجا ایستاده است، کجا می‌خواهد برود و تمایل دارد تیم را در ترسیم مسیر و جهت آینده مشارکت دهد.
2. صداقت و درستی
مردم در مسیری که رهبران تعیین کرده‌اند از آنها پیروی می‌کنند. چرا که آنها را باور دارند.
3. الهام بخش
رهبران معمولاً الهام بخش هستند و به تیمشان کمک می‌کنند تا نقش‌های خود را در یک زمینه بزرگ تر درک کنند.
4. مهارت‌های ارتباطی
رهبران همیشه تیم خود را در مورد آنچه در حال رخ دادن است و در آینده همراه با موانعی که بر سر راه آنها قرار می‌گیرد، آگاه می‌کنند.
5. توانایی به چالش کشیدن
رهبران کسانی هستند که وضعیت موجود را به چالش می‌کشند. آنها سبک خود را در انجام کارها و حل مسئله دارند و معمولاً کسانی هستند که خارج از چارچوب فکر می‌کنند.
مطالعه بیشتر: آموزش جامع تدوین برنامه استراتژیک
سه تفاوت مهم بین یک مدیر و یک رهبر
مدیر و رهبر بودن در عین حال یک مفهوم قابل دوام است. اما به یاد داشته باشید، فقط به این دلیل که فردی یک رهبر خارق العاده است، لزوماً تضمین نمی‌کند که آن شخص یک مدیر استثنایی نیز خواهد بود و بالعکس. بنابراین، تفاوت رهبری با مدیریت در چیست؟
- یک رهبر اختراع یا نوآوری می‌کند در حالی که یک مدیر سازماندهی می‌کند
- یک مدیر به کنترل متکی است، در حالی که یک رهبر اعتماد را القا می‌کند:
- یک رهبر سؤالات «چی» و «چرا» را می‌پرسد، در حالی که یک مدیر بیشتر به سؤالات «چگونه» و «چه زمانی» تمایل دارد
سه آزمون
وینیت نایار سه آزمون را مورد بحث قرار می‌دهد که به مدیران کمک می‌کند تصمیم بگیرند که آیا با موفقیت از مدیریت افراد به رهبری آنها تغییر کرده‌اند یا خیر.
1. شمارش ارزش در مقابل ایجاد ارزش
مدیران تنها کسانی‌اند که ارزش قائل هستند. برخی هستند که با از کار انداختن یا مقابله با ایده‌ها ارزش را کاهش می‌دهند. همانطور که پیروان آنها ارزش آفرین هستند، رهبران بر خلق ارزش خاصی تمرکز می‌کنند که بالاتر و فراتر از آن چیزی است که تیم قبلاً تولید می‌کند. نایار ادامه می‌دهد که “رهبری با الگو و رهبری با توانمندسازی افراد از ویژگی‌های رهبری مبتنی بر عمل است”.
2. حلقه‌های نفوذ در مقابل حلقه‌های قدرت
همانطور که قبلا ذکر شد، مدیران دارای زیردستان هستند و رهبران پیروانی به دست می‌آورند. به این معنی است که مدیران یک دایره قدرت ایجاد می‌کنند در حالی که رهبران یک دایره نفوذ ایجاد می‌کنند. نایار در مورد چگونگی شناسایی حلقه‌ای که در اطراف خود دارید، توصیه‌هایی ارائه می‌دهد. او می‌گوید: «سریع‌ترین راه برای اینکه بفهمید کدام یک از این دو مورد را انجام می‌دهید، شمارش تعداد افرادی است که خارج از سلسله مراتب گزارش‌دهی شما برای مشاوره به شما مراجعه می‌کنند. هر چه بیشتر این کار را انجام دهید، این احتمال بیشتر است که شما را یک رهبر تصور کنند
3. افراد پیشرو در مقابل افراد مدیریت
یکی از وظایف یک مدیر، کنترل یک گروه به منظور دستیابی به یک هدف خاص است. از سوی دیگر، رهبری توانایی یک فرد برای ایجاد انگیزه، تأثیرگذاری و توانمندسازی سایر کارکنان برای مشارکت در موفقیت یک سازمان است. دو ویژگی الهام و نفوذ رهبران را از مدیران جدا می‌کند نه کنترل و قدرت!
